ADVERTISEMENT

ಮೈಸೂರು: ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಬ್ಬರ; ಕನ್ನಡದ ‘ಏದುಸಿರು’!

ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಪರದಾಟ; ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕಿಲ್ಲ ‘ಮನ್ನಣೆ’

ಎಂ.ಮಹೇಶ
Published 1 ನವೆಂಬರ್ 2024, 6:48 IST
Last Updated 1 ನವೆಂಬರ್ 2024, 6:48 IST
ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸ್ಥಳವಾದ ದೇವರಾಜ ಅರಸು ರಸ್ತೆಯ ಮಳಿಗೆಗಳ ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ದೊರೆತಿಲ್ಲ –ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಚಿತ್ರ: ಹಂಪಾ ನಾಗರಾಜ್‌
ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸ್ಥಳವಾದ ದೇವರಾಜ ಅರಸು ರಸ್ತೆಯ ಮಳಿಗೆಗಳ ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ದೊರೆತಿಲ್ಲ –ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಚಿತ್ರ: ಹಂಪಾ ನಾಗರಾಜ್‌   

ಮೈಸೂರು: ನಗರವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಾದ್ಯಂತ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಬ್ಬರವೇ ಕೈಮೇಲಾಗಿರುವ ಪರಿಣಾಮ, ನೆಲದ ಭಾಷೆಯಾದ ಕನ್ನಡ ‘ಏದುಸಿರು’ ಬಿಡುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ.

ಕನ್ನಡದ ವಾತಾವರಣ ಮಂಕಾಗಿಸುವಂತಹ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿವೆ. ‘ತ್ರಿಭಾಷಾ ಸೂತ್ರ’ ಪಾಲನೆಯೂ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಬಾರದಿರುವುದು ತೊಡಕಾಗಿದೆ.

ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಅಂಗಡಿಗಳು, ಹೋಟೆಲ್‌ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಡೆ ನಾಮಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಅಂದರೆ ಶೇ 60ರಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಯಮ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಪಾಲನೆಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ವಿಜೃಂಭಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ‘ಮನ್ನಣೆ’ ದೊರೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ. ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆಯವರು  ಹಾಕುತ್ತಿರುವ ಸಂಚಾರ ನಿಯಮ ಸೂಚನಾಫಲಕಗಳಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡ ಬಳಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇದು ಕನ್ನಡಪರ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಅಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ADVERTISEMENT

ಶ್ರೀಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತೊಂದರೆ: ರೈತರು, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ರೀತಿಯ ಜನರು ಗ್ರಾಹಕರಾಗಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಬಲ್ಲ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಇರಬೇಕು; ಅಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಹಾಗೂ ಹಿಂದಿ ತ್ರಿಭಾಷಾ ಸೂತ್ರ ಪಾಲನೆ ಆಗಬೇಕು ಎಂಬುದು ನಿಯಮ. ಇಲ್ಲಿ ಇದೂ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಕೃತ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಅಥವಾ ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅಥವಾ ಹಿಂದಿಯದ್ದೇ ಮೇಲುಗೈ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಸಮರ್ಪಕ ಹಾಗೂ ಸುಗಮವಾದ ಸೇವೆ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ‘ಕನ್ನಡಿಗರು’ ಪರದಾಡುವಂತಾಗಿದೆ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ‘ಹಿಂದಿ ಹೇರಿಕೆ’ಯ ಧೋರಣೆಯೂ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕನ್ನಡದ ಸಮರ್ಪಕ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ‘ಪರಿಶೀಲನಾ ಕಾರ್ಯ’ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿಲ್ಲ!

ಏನಾಗುತ್ತಿದೆ?: ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆಯ ನಿವೃತ್ತ ಸಹಾಯಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮ.ಗು. ಸದಾನಂದಯ್ಯ ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದ ಕುರಿತು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ; ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕವಾಗಿಯೂ ಕನ್ನಡ ಬಳಕೆಯು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿಲ್ಲ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ, ಆರ್‌ಟಿಒ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆಗಳು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಇದೆಲ್ಲವೂ ರೈತರಿಗೆ ಹೇಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು.

‘ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಫಲಕಗಳಿಲ್ಲ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಸ್ಥೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಿಭಾಷಾ ಸೂತ್ರ ಪಾಲಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಹೊರಗಿನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ತಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಹಲವು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಗಂಧಗಾಳಿಯೇ ಸುಳಿಯದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕನ್ನಡವು ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದ ವಚನ, ದಾಸರ ಪದಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಕಲಿಯುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವುದು ಕಳವಳ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅವರು.

ನಡೆಯದ ಪರಿಶೀಲನೆ: ‘ಹಿಂದೆ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ದಿಢೀರ್‌ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಕನ್ನಡ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು; ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಈಗ, ಆ ಇಲಾಖೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ‘ವಿವಿಧ ಜಯಂತಿ’ ಆಚರಿಸುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.

‘ಕನ್ನಡವನ್ನು ಉಳಿಸಬೇಕೆಂದು ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವಿದೆ. ಆದರೆ, ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡದ ಉಳಿವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬಂದಿರುವುದು ದುರಂತದ ಸಂಗತಿ. ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಮರೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಈ ನೆಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೂ ಹಾಳಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಆಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು’ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ ಅವರು.

ಇನ್ನೂ ಸುಧಾರಿಸಬೇಕಾದ ಸ್ಥಿತಿ ಕನ್ನಡದ ವಾತಾವರಣ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಲೆಂಬ ಆಶಯ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಿಂದಲೂ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಕುತ್ತು: ಅಭಿಪ್ರಾಯ
ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ಉಳಿಸಿ–ಬೆಳೆಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತ ನಗರಪಾಲಿಕೆಗೆ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಕೊರತೆ ಇದೆ. ಇದರಿಂದ ಮೈಸೂರಿನಂತಹ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ನಮ್ಮ ಭಾಷೆ ಸೊರಗುತ್ತಿದೆ
ಮೋಹನ್‌ಕುಮಾರ್ ಗೌಡ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕರ್ನಾಟಕ ಕಾವಲು ಪಡೆ ಮೈಸೂರು
ಕಾಣದ ‘ಕನ್ನಡ ಕೊರಳದಾರ’!
ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿ 50 ವರ್ಷಗಳು ಪೂರೈಸಿದ ಸಂಭ್ರಮದಲ್ಲಿ ‘ಹೆಸರಾಯಿತು ಕರ್ನಾಟಕ ಉಸಿರಾಗಲಿ ಕನ್ನಡ’ ಅಭಿಯಾನದಡಿ ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರೂ ‘ಕೆಂಪು–ಹಳದಿ ಬಣ್ಣ’ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೊರಳುದಾರ (ಟ್ಯಾಗ್) ಹೊಂದಿದ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಧರಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಸರ್ಕಾರದ ಆದೇಶ ಕಾಗದದಲ್ಲಷ್ಟೆ ಉಳಿದಿದೆ. ನಗರವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಾದ್ಯಂತ ಬಹುತೇಕ ಇಲಾಖೆಗಳವರು ನಿಗಮ–ಮಂಡಳಿಗಳವರು ಸರ್ಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಕಚೇರಿಗಳ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನೌಕರರು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿ ‘ಕನ್ನಡ ಕೊರಳದಾರ’ ಧರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಇಲಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಯನ್ನೇ ನೀಡಿಲ್ಲ! ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಹಂತದಲ್ಲಂತೂ ಆದೇಶ ಪಾಲನೆಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ‘ಶಿಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆಗಳು ಬಹಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಶಿಕ್ಷಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ನೌಕರರೂ ‘ಕನ್ನಡ ಕೊರಳದಾರ’ ಧರಿಸುವುದರಿಂದ ಕನ್ನಡದ ಕಂಪನ್ನು ಹರಡಬಹುದು. ಆದರೆ ನಮಗೆ ಅದನ್ನು ಕೊಟ್ಟೇ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದು ಶಿಕ್ಷಕರೊಬ್ಬರು ‘ಪ್ರಜಾವಾಣಿ’ಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು.
ಸಂಘಟನೆಗಳ ಮಾತಿಗೆ ಬೆಲೆ ಇಲ್ಲ
‘ಮಾಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಪಿಂಗ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಅಕ್ಷರಗಳೇ ಕಾಣದಾಗಿವೆ. ನೋಟಿಸ್ ನೀಡಿ ಕನ್ನಡ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಹಾಕುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಬೇಕು’ ಎಂದು ಕನ್ನಡ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಆಗ್ರಹಿಸುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ‘ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ ಕೊಟ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿ ನಂತರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಬಳಸಿದರೆ ಆಕ್ಷೇಪವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ನೆಲದ ಭಾಷೆಗೆ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯ ಕೊಡುವ ಸೌಜನ್ಯ ಮತ್ತು ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸದಿದ್ದರೆ ಅಂಥವರಿಗೆ ನಾವು ಔದಾರ್ಯ ತೋರಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಸಹನೆಯನ್ನು ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಾರದು’ ಎಂದು ಕನ್ನಡ ಕ್ರಿಯಾ ಸಮಿತಿಯ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಸ.ರ. ಸುದರ್ಶನ ಹೇಳಿದರು.

ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್, ಎಕ್ಸ್, ಫೇಸ್‌ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.