ಕೇಳಿ ‘ಕಳಲೆ’ ಖಾದ್ಯದ ರುಚಿ

ಮಲೆನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮಳೆಗಾಲ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತೆಂದರೆ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳಿಂದ ಇಳಿದು ಬರುವವರಿಗೆ ಕಳಲೆ ಪ್ರಿಯರ ಕೇಳುವ ಮೊದಲ ಪ್ರಶ್ನೆ ‘ಕಳಲೆ ಮೂಡಿದ್ಯೆನೋ....’ ಎನ್ನುವುದು. ಕಳಲೆ ಬಿದಿರಿನ ಹಿಂಡಿನಿಂದ ಮೂಡಿ ಬರುವ ಎಳೆ ಸಸ್ಯ. ಸಸ್ಯ ಹಾಗೂ ಮಾಂಸಹಾರಿಗಳಿಬ್ಬರೂ ಇಷ್ಟ ಪಡುವ ಕಳಲೆಯ ಖಾದ್ಯದ ರುಚಿ ತಿಂದವರಿಗೆ ಗೊತ್ತು.

ಹುಲ್ಲಿನಜಾತಿಯ ಬಿದಿರು ಅತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಒಂದರಿಂದ ಒಂದೂವರೆ ಅಡಿಯ ಬಿದಿರಿನ ಮೊಳಕೆ(ಕಳಲೆ)ಯಿಂದ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯಲ್ಲಾಪುರ, ಸಿರ್ಸಿ ಮತ್ತು ಸಿದ್ದಾಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಖಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಸವಿಯುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಿದಿರು ಬೆಳೆಯುವ ಪ್ರದೇಶದದ ಜನರ ಮಳೆಗಾಲದ ಒಂದು ಆಹಾರವೇ ಕಳಲೆ.

ಈ ಬಿದಿರಿನ ಮೊಳಕೆಯನ್ನು ಸುಲಿದು ಸಣ್ಣದಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿ ಇಡೀ ರಾತ್ರಿ ಉಪ್ಪುನೀರಿನಲ್ಲಿ ನೆನೆಯಲು ಇಡುತ್ತಾರೆ. ಅನಂತರ ಖಾದ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಹಾಗೆ ಕತ್ತರಿಸಿ ಅಡುಗೆ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಾಂಸಹಾರಿಗಳು ಕಳಲೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಹಸಿ ಮತ್ತು ಒಣ ಸಿಗಡಿ, ಒಣಗಿಸಿದ ಚಿಪ್ಪೆಕಲ್ಲಿನ ಮಾಂಸ, ಬುಗಸಿ(ಒಣಗಿಸಿದ ಅತಿ ಚಿಕ್ಕ ಮೀನು) ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಕಳಲೆಯಿಂದ ಪಲ್ಯ, ಸಾರು, ವಡೆ, ಫ್ರೈ, ಹಸಿ, ಹುಳಗಾ, ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಳಲೆಯನ್ನು ಮಾವಿನಕಾಯಿ ಕಾಪಾಡುವಂತೆ ಉಪ್ಪುನೀರಿನಲ್ಲಿಟ್ಟು ವರ್ಷ ಪೂರ್ತಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಕಳಲೆ ತಿಂದರೆ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಿತ ಎಂಬುದು ಕಳಲೆ ಪ್ರಿಯರ ನಂಬಿಕೆ.

ಕಳಲೆಯ ಮೇಲೂ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯವರ ಕಣ್ಣು ಬಿದ್ದಿದೆ. ಮೊದಲಿನ ಹಾಗೆ ಕಳಲೆಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ನಿಷಿದ್ಧ. ಆದರೂ ರೈತರು ಅಲ್ಲಿಲ್ಲಿ ಕಳಲೆ ಕಿತ್ತು ತರುತ್ತಾರೆ. ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಕಳಲೆ ನಮ್ಮ ಆಹಾರದ ಒಂದು ಭಾಗ ಎನ್ನುವುದು ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ಅಂಬೋಣ.