ಜನ ಮರುಳೋ ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ ಮರುಳೋ...
ಜೈಪುರ: ವಿಶ್ವದ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ! ಇದು ‘ಜೈಪುರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ’ದ (ಜೆಎಲ್ಎಫ್) ಬಗ್ಗೆ ಸಂಘಟಕರ ಬಣ್ಣನೆ. ಈ ಮಾತನ್ನು ನಿಜಗೊಳಿಸುವ ದೃಶ್ಯಗಳು ಉತ್ಸವದ ಕೊನೆಯ ಎರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿದವು.
‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ನ ಕೊನೆಯ ದಿನವಾದ ಭಾನುವಾರ ಬೆಳಗ್ಗಿನಿಂದಲೇ ಡಿಗ್ಗಿ ಪ್ಯಾಲೆಸ್‌ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಜನ ಜಮಾಯಿಸಿದ್ದರು. ಗೋಷ್ಠಿಗಳು ನಡೆಯುವ ಎಲ್ಲ ಆರು ವೇದಿಕೆಗಳೂ ತುಂಬಿ ತುಳುಕುವಷ್ಟು ಭರ್ತಿ. ಸಭಾಂಗಣದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬಂದು ನೋಡಿದರೆ ಎತ್ತ ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದು ತೋಚದಷ್ಟು ಜನರ ಗುಂಪು. ಹುಲ್ಲುಹಾಸು, ಮಳಿಗೆಗಳ ತುಂಬ ಸಾಹಿತ್ಯಪ್ರಿಯರ ಗುಂಪು. ಸಾಹಿತ್ಯಪ್ರಿಯರ ಜೊತೆಗೆ ಶಾಲಾ-–ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ವಾರಾಂತ್ಯದ ರಜೆಯ ತರುಣ ತರುಣಿಯರು ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವದತ್ತ ಆಕರ್ಷಿತರಾದುದು ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ಗೆ ಜಾತ್ರೆಯ ಕಳೆ ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತ್ತು. ಕೊರಳು, ಮುಂಗೈಗೆ ಹೂವಿನ ದಂಡೆಗಳನ್ನು ಸುತ್ತಿಕೊಂಡು ಸಂಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದವರೂ ಅಲ್ಲಿದ್ದರು.
ಇದು ಭಾನುವಾರದ ವಿಶೇಷವೇನೂ ಅಲ್ಲ. ಶನಿವಾರವೂ ಜನಸಾಗರ ನೆರೆದಿತ್ತು. ಡಿಗ್ಗಿ ಪ್ಯಾಲೆಸ್‌ಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಮುಖ್ಯರಸ್ತೆಯಲ್ಲೇ ಜನರ ಗುಂಪು ಸಂಜೆಯವರೆಗೂ ಕರಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಗೋಷ್ಠಿ ಯಾವುದೇ ಇರಲಿ, ‘ಹೌಸ್‌ಫುಲ್‌’ ಖಚಿತ ಎನ್ನುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ. ನಿರೀಕ್ಷೆಗೂ ಮೀರಿದ ಜನರ ಆಗಮನದಿಂದಾಗಿ, ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರಗಳನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪಕಾಲ ಮುಚ್ಚುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೂ ತಲೆದೋರಿತು.
ಡಿಗ್ಗಿ ಪ್ಯಾಲೆಸ್‌ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗೋಷ್ಠಿಗಳನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಅವರಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕರು ಪುಸ್ತಕಗಳು, ರಾಜಸ್ತಾನದ ವಿಶೇಷ ವಸ್ತು–ವಸ್ತ್ರಗಳ ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದರು.
‘ಗ್ರಾಂಟಾ’ದಲ್ಲಿ ‘ಘಾಚರ್‌ ಘೋಚರ್‌’ |
ನೈಪಾಲ್‌–ಕಲಾಂ ಮೋಡಿ: ವಿ.ಎಸ್‌. ನೈಪಾಲ್‌ ಅವರು ತಮ್ಮ ಬರವಣಿಗೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಮೆಲುಕು ಹಾಕಿದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಂತೂ ಕುಳಿತವರಿಗಿಂತ ನಿಂತವರೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರು. ನೈಪಾಲ್‌ರನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಳಗಿನ ಗೋಷ್ಠಿಗೆ ಬಂದು ಕುರ್ಚಿ ಹಿಡಿದವರು ಮಧ್ಯಾಹ್ನವಾದರೂ ಅಲ್ಲಿಂದ ಎದ್ದಿರಲಿಲ್ಲ.
ಮಾಜಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಎ.ಪಿ.ಜೆ. ಅಬ್ದುಲ್‌ ಕಲಾಂ ಅವರ ಎರಡು ಗೋಷ್ಠಿಗಳಿಗೂ ದೊಡ್ಡವರು ಹಾಗೂ ಶಾಲಾಮಕ್ಕಳ ನೂಕುನುಗ್ಗಲು. ಕಲಾಂ ಮಾಸ್ತರ ಪಾಠಕ್ಕೆ ಚಪ್ಪಾಳೆಗಳ ಸುರಿಮಳೆ. ‘ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌’ ಕುರಿತ ಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ತರುಣ ತರುಣಿಯರದೇ ಮೇಲುಗೈ. ಈ ಗೋಷ್ಠಿಯನ್ನು ಕಳೆಗಟ್ಟಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಶಶಿ ತರೂರ್‌ ಅವರು ಸೇರಿದ್ದರು.
ಲೇಖಕರೊಂದಿಗೆ ಸೆಲ್ಫಿಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ಬರಹಗಾರರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ದೊಡ್ಡದಿತ್ತು. ನೈಪಾಲ್‌ ಅವರು ಕೂಡ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರ ಹಾಕುವ ಸಂಭ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕೆಲಕಾಲ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು. ಕಾವ್ಯವಾಚನದ ‘ಪೊಯೆಟ್ರಿ ಅವರ್‌’ ಗೋಷ್ಠಿಗೂ ಜನ ಮುಗಿಬಿದ್ದುದು ವಿಶೇಷ. ಸಹೃದಯರ ಚಪ್ಪಾಳೆಗಳ ಸದ್ದು ಕವಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವಂತಿತ್ತು.
ಚುಂಬಕ ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’: ‘ಶಿವ’ನ ಕುರಿತ ಕೃತಿಗಳ ಖ್ಯಾತಿಯ ಅಮಿಶ್‌ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಅವರಿಗೆ ಉತ್ಸವ ಸಾಕಷ್ಟು ಖುಷಿ ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ‘ಇದು ಸಾಹಿತ್ಯದ ನಿಜವಾದ ಉತ್ಸವ. ಇದನ್ನು ನಾನು ತುಂಬಾ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತೇನೆ’ ಎನ್ನುವ ಉದ್ಗಾರ ಅವರದು.
ಲಂಡನ್‌ನ ಸಾರಾ ಅವರಿಗೆ ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ ಒಂದು ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಅನುಭವದಂತೆ ಕಾಣಿಸಿದೆ. ‘ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲ ಭಾಗಗಳ ಜನ ಇಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಪ್ರಿಯರು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ವೇದಿಕೆ ಇದು’ ಎನ್ನುವ ಬೆರಗು ಅವರದು. ಮಹಾಭಾರತ ಓದಿಕೊಂಡಿರುವ ಅವರಿಗೆ, ‘ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಧರ್ಮಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳು’ ಗೋಷ್ಠಿ ತನ್ನ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ ಅನ್ನಿಸಿದೆ. ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ತಮಗಿಷ್ಟವಾದ ಲೇಖಕರ ರೇಖಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಅವರು ತಮ್ಮ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಜೈಪುರದ ನಿವಾಸಿ ಮಧುಕರ್‌ ಗುಪ್ತ ಅವರಿಗೆ ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ ಯುವಜನರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಖುಷಿಯಿದೆ. ಇದೇ ವೇಳೆಗೆ ಕೆಲವು ಜನರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗೆ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಈ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವ ಅನುಮಾನ ಅವರಿಗಿದೆ.
ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂವಾದ: ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ ಜನಜಂಗುಳಿ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಕೆಲವರಿಗೆ ಅಸಮಾಧಾನವಿದೆ. 2006ರಿಂದಲೂ ತಪ್ಪದೆ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿ ಅನುಪಮಾ ಗೋಖಲೆ ಅವರಿಗೆ– ‘ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಾಗ ಲೇಖಕರೊಂದಿಗೆ ನೇರ ಸಂವಾದ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಪಾತ್ರವೇ ಗೌಣವಾಗಿಬಿಡುತ್ತಿದೆ’ ಎನ್ನುವ ಅಸಮಾಧಾನ ಇದೆ.
ಉತ್ಸವವೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದ ನಂತರ ಇಂತಹ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾದುದು ಅನಿವಾರ್ಯ. ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡೂ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸವಾಲನ್ನು ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ‘ಜೆಎಲ್ಎಫ್’ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನುಪಮಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್, ಎಕ್ಸ್, ಫೇಸ್‌ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.