<p>ಜನಗಣತಿ ಎನ್ನುವುದು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನ ‘ಸೆನ್ಸಸ್’ ಪದದ ಅನುವಾದ. ‘ಸೆನ್ಸಸ್’ನ ಮೂಲ ಲ್ಯಾಟಿನ್ನ ‘ಸೆನ್ಸೆರ್’. ಅದರರ್ಥ ಅಂದಾಜು. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯ ಸಹಿತ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವ ವಿಧಾನವೇ ಜನಗಣತಿ.</p>.<p>ಕ್ರಿ.ಪೂ. 800–600ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ ಜನಗಣತಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಚಾಣಕ್ಯನ ‘ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ’ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿಯೂ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 300) ಜನಗಣತಿ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ. ಮೌರ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕೃತಿ ಅದು.</p>.<p>ಅಕ್ಬರನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ‘ಐನ್–ಎ–ಅಕ್ಬರಿ’ ಎಂಬ ವರದಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ, ಕೈಗಾರಿಕೆ, ಸಂಪತ್ತಿನ ವಿವರಗಳಿದ್ದವು.<br /> ಏಕೀಕೃತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಜನಗಣತಿ ನಡೆದದ್ದು 1881ರಲ್ಲಿ. ಆಗಿನಿಂದಲೂ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಜನಸಾಂದ್ರತೆ, ವಸತಿ ಸೌಕರ್ಯ, ವಲಸೆ ಮೊದಲಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನೂ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಜನಗಣತಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>2001ರಲ್ಲಿ ‘ಇಂಟೆಲಿಜೆಂಟ್ ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್ ರೆಕಗ್ನಿಷನ್’ (ಐಸಿಆರ್) ಎಂಬ ತಂತ್ರಾಶವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಿ, ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅದು. ಅದರಿಂದ ಜನಗಣತಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಕೂಡ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು.</p>.<p>2011ರ ಜನಗಣತಿಯು 2010ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 1ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರ ನಡೆದ ಏಳನೇ ಜನಗಣತಿ ಅದು. ದೇಶದ 120 ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಬೃಹತ್ ಜನಗಣತಿ ಕಾರ್ಯ ಅದಾಗಿತ್ತು.</p>.<p>ಅಮೆರಿಕ, ಇಂಡೊನೇಷ್ಯಾ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಹಾಗೂ ಜಪಾನ್ ಇಷ್ಟೂ ದೇಶಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರೆ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಸಮನಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಜನಗಣತಿ ಎನ್ನುವುದು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನ ‘ಸೆನ್ಸಸ್’ ಪದದ ಅನುವಾದ. ‘ಸೆನ್ಸಸ್’ನ ಮೂಲ ಲ್ಯಾಟಿನ್ನ ‘ಸೆನ್ಸೆರ್’. ಅದರರ್ಥ ಅಂದಾಜು. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯ ಸಹಿತ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವ ವಿಧಾನವೇ ಜನಗಣತಿ.</p>.<p>ಕ್ರಿ.ಪೂ. 800–600ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ ಜನಗಣತಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಚಾಣಕ್ಯನ ‘ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ’ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿಯೂ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 300) ಜನಗಣತಿ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ. ಮೌರ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕೃತಿ ಅದು.</p>.<p>ಅಕ್ಬರನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ‘ಐನ್–ಎ–ಅಕ್ಬರಿ’ ಎಂಬ ವರದಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ, ಕೈಗಾರಿಕೆ, ಸಂಪತ್ತಿನ ವಿವರಗಳಿದ್ದವು.<br /> ಏಕೀಕೃತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಜನಗಣತಿ ನಡೆದದ್ದು 1881ರಲ್ಲಿ. ಆಗಿನಿಂದಲೂ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಜನಸಾಂದ್ರತೆ, ವಸತಿ ಸೌಕರ್ಯ, ವಲಸೆ ಮೊದಲಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನೂ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಜನಗಣತಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>2001ರಲ್ಲಿ ‘ಇಂಟೆಲಿಜೆಂಟ್ ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್ ರೆಕಗ್ನಿಷನ್’ (ಐಸಿಆರ್) ಎಂಬ ತಂತ್ರಾಶವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಿ, ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅದು. ಅದರಿಂದ ಜನಗಣತಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಕೂಡ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು.</p>.<p>2011ರ ಜನಗಣತಿಯು 2010ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 1ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರ ನಡೆದ ಏಳನೇ ಜನಗಣತಿ ಅದು. ದೇಶದ 120 ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಬೃಹತ್ ಜನಗಣತಿ ಕಾರ್ಯ ಅದಾಗಿತ್ತು.</p>.<p>ಅಮೆರಿಕ, ಇಂಡೊನೇಷ್ಯಾ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಹಾಗೂ ಜಪಾನ್ ಇಷ್ಟೂ ದೇಶಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರೆ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಸಮನಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>