<p><em><strong>ಯಥಾ ಚಿತ್ತಂ ತಥಾ ವಾಚೋ ಯಥಾ ವಾಚಸ್ತಥಾ ಕ್ರಿಯಾಃ ।</strong></em></p>.<p><em><strong>ಚಿತ್ತೇ ವಾಚಿ ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಚ ಸಾಧೂನಾಮೇಕರೂಪತಾ ।।</strong></em></p>.<p><strong>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</strong></p>.<p>‘ಮನಸ್ಸಿನಂತೆ ಮಾತು, ಮಾತಿನಂತೆ ಕ್ರಿಯೆ. ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಸತ್ಪುರುಷರು ಒಂದೇ ಬಗೆಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.'</p>.<p>ಈ ಸುಭಾಷಿತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಣೆ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವೆನ್ನಿ! ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾವು ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು, ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿರುವ ಸತ್ಪುರಷರನ್ನೂ ಬೇರೆಯಾಗಿರುವ ದುರಾತ್ಮರನ್ನೂ ಎದುರುಗೊಂಡಿರುತ್ತೇವೆ; ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ನಮ್ಮಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಬೆಸುಗೆಯನ್ನೂ ಬಿರುಕನ್ನೂ ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುತ್ತೇವೆ, ಅಲ್ಲವೆ?</p>.<p>ನಾವು ಏನನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದರೂ ಮೊದಲು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪವಾಗಬೇಕು. ಇದು ಮಾನಸಿಕ ಕ್ರಿಯೆ; ನಮ್ಮ ಕ್ರಿಯೆಯ ಬೀಜ ಇದು; ಮೊದಲ ಹಂತ. ಈ ಸಂಕಲ್ಪ ಹೊರಗೆ ಪ್ರಕಟವಾಗುವುದು ನಮ್ಮ ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ. ಈ ಮಾತು ಆಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ನಮ್ಮ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ. ಸತ್ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ; ಎಂದರೆ ಅವರು ಏನನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪಮಾಡುತ್ತಾರೋ ಅದನ್ನೇ ಮಾತಿನಲ್ಲೂ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಅವರ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲೂ ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<p><strong>ದಿನದ ಸೂಕ್ತಿ ಕೇಳಲು: </strong><a href="https://cms.prajavani.net/op-ed/podcast/motivation-speech-mind-and-action-742536.html" target="_blank">ಕನ್ನಡ ಧ್ವನಿ Podcast </a></p>.<p>ಆದರೆ ದುರಾತ್ಮರು, ಎಂದರೆ ನೀಚರು ಮಾತ್ರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಸಂಕಲ್ಪಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ, ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಬೇರೊಂದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ; ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದನ್ನೇ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ, ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಹಲವರು ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರನ್ನು ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ – ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವಷ್ಟೆ!</p>.<p>ನಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪಕ್ಕೂ ನುಡಿ–ನಡೆಗಳಿಗೂ ಇರಬೇಕಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬುದ್ಧ ಭಗವಂತ ಸೊಗಸಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ನಮ್ಮ ದುಃಖವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಬಲ್ಲ ಯೋಗಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಕಾಣಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಹೇಳಿದ ಆರ್ಯ ಅಷ್ಟಾಂಗಿಕಮಾರ್ಗದ ದಾರಿಗಳು ಯಾವುವೆಂದರೆ – ಸಮ್ಯಕ್ ದೃಷ್ಟಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಂಕಲ್ಪ, ಸಮ್ಯಕ್ ವಾಕ್, ಸಮ್ಯಕ್ ಕರ್ಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಆಜೀವ, ಸಮ್ಯಕ್ ವ್ಯಾಯಾಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸ್ಮೃತಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಮಾಧಿ. ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ವಿವರಗಳಲ್ಲೂ ಮನಸ್ಸು–ಮಾತು–ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಏಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಇದು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ಇನ್ನೊಂದು ಶ್ಲೋಕವನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು:</p>.<p>ಮನಸ್ಯೇಕಂ ವಚಸ್ಯೇಕಂ ಕರ್ಮಣ್ಯೇಕಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಮ್ ।</p>.<p>ಮನಸ್ಯೇಕಂ ವಚಸ್ಯೇಕಂ ಕರ್ಮಣ್ಯೇಕಂ ದುರಾತ್ಮನಾಮ್ ।</p>.<p>’ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೂ ಮಾತಿನಲ್ಲಿಯೂ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಮಹಾತ್ಮರು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ. ದುರಾತ್ಮರು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿಯೂ, ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿಯೂ, ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿಯೂ ಇರುತ್ತಾರೆ‘ ಎನ್ನುವುದು ಈ ಶ್ಲೋಕದ ತಾತ್ಪರ್ಯ.</p>.<p>ಮಹಾತ್ಮರಲ್ಲಿ ಅಖಂಡತೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು, ದುರಾತ್ಮರಲ್ಲಿ ಒಡಕಿನ ರೂಪಗಳೇ ಕಾಣುವುದು.</p>.<p>ಈ ಶ್ಲೋಕದ ರಚನೆಯೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲವೆ?</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><em><strong>ಯಥಾ ಚಿತ್ತಂ ತಥಾ ವಾಚೋ ಯಥಾ ವಾಚಸ್ತಥಾ ಕ್ರಿಯಾಃ ।</strong></em></p>.<p><em><strong>ಚಿತ್ತೇ ವಾಚಿ ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಚ ಸಾಧೂನಾಮೇಕರೂಪತಾ ।।</strong></em></p>.<p><strong>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</strong></p>.<p>‘ಮನಸ್ಸಿನಂತೆ ಮಾತು, ಮಾತಿನಂತೆ ಕ್ರಿಯೆ. ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಸತ್ಪುರುಷರು ಒಂದೇ ಬಗೆಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.'</p>.<p>ಈ ಸುಭಾಷಿತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಣೆ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವೆನ್ನಿ! ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾವು ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು, ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿರುವ ಸತ್ಪುರಷರನ್ನೂ ಬೇರೆಯಾಗಿರುವ ದುರಾತ್ಮರನ್ನೂ ಎದುರುಗೊಂಡಿರುತ್ತೇವೆ; ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ನಮ್ಮಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಬೆಸುಗೆಯನ್ನೂ ಬಿರುಕನ್ನೂ ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುತ್ತೇವೆ, ಅಲ್ಲವೆ?</p>.<p>ನಾವು ಏನನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದರೂ ಮೊದಲು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪವಾಗಬೇಕು. ಇದು ಮಾನಸಿಕ ಕ್ರಿಯೆ; ನಮ್ಮ ಕ್ರಿಯೆಯ ಬೀಜ ಇದು; ಮೊದಲ ಹಂತ. ಈ ಸಂಕಲ್ಪ ಹೊರಗೆ ಪ್ರಕಟವಾಗುವುದು ನಮ್ಮ ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ. ಈ ಮಾತು ಆಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ನಮ್ಮ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ. ಸತ್ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸು, ಮಾತು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ; ಎಂದರೆ ಅವರು ಏನನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪಮಾಡುತ್ತಾರೋ ಅದನ್ನೇ ಮಾತಿನಲ್ಲೂ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಅವರ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲೂ ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<p><strong>ದಿನದ ಸೂಕ್ತಿ ಕೇಳಲು: </strong><a href="https://cms.prajavani.net/op-ed/podcast/motivation-speech-mind-and-action-742536.html" target="_blank">ಕನ್ನಡ ಧ್ವನಿ Podcast </a></p>.<p>ಆದರೆ ದುರಾತ್ಮರು, ಎಂದರೆ ನೀಚರು ಮಾತ್ರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಸಂಕಲ್ಪಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ, ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಬೇರೊಂದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ; ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದನ್ನೇ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ, ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಹಲವರು ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರನ್ನು ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ – ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವಷ್ಟೆ!</p>.<p>ನಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪಕ್ಕೂ ನುಡಿ–ನಡೆಗಳಿಗೂ ಇರಬೇಕಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬುದ್ಧ ಭಗವಂತ ಸೊಗಸಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ನಮ್ಮ ದುಃಖವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಬಲ್ಲ ಯೋಗಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಕಾಣಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಹೇಳಿದ ಆರ್ಯ ಅಷ್ಟಾಂಗಿಕಮಾರ್ಗದ ದಾರಿಗಳು ಯಾವುವೆಂದರೆ – ಸಮ್ಯಕ್ ದೃಷ್ಟಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಂಕಲ್ಪ, ಸಮ್ಯಕ್ ವಾಕ್, ಸಮ್ಯಕ್ ಕರ್ಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಆಜೀವ, ಸಮ್ಯಕ್ ವ್ಯಾಯಾಮ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸ್ಮೃತಿ, ಸಮ್ಯಕ್ ಸಮಾಧಿ. ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ವಿವರಗಳಲ್ಲೂ ಮನಸ್ಸು–ಮಾತು–ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಏಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಇದು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ಇನ್ನೊಂದು ಶ್ಲೋಕವನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು:</p>.<p>ಮನಸ್ಯೇಕಂ ವಚಸ್ಯೇಕಂ ಕರ್ಮಣ್ಯೇಕಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಮ್ ।</p>.<p>ಮನಸ್ಯೇಕಂ ವಚಸ್ಯೇಕಂ ಕರ್ಮಣ್ಯೇಕಂ ದುರಾತ್ಮನಾಮ್ ।</p>.<p>’ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೂ ಮಾತಿನಲ್ಲಿಯೂ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಮಹಾತ್ಮರು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ. ದುರಾತ್ಮರು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿಯೂ, ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿಯೂ, ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿಯೂ ಇರುತ್ತಾರೆ‘ ಎನ್ನುವುದು ಈ ಶ್ಲೋಕದ ತಾತ್ಪರ್ಯ.</p>.<p>ಮಹಾತ್ಮರಲ್ಲಿ ಅಖಂಡತೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು, ದುರಾತ್ಮರಲ್ಲಿ ಒಡಕಿನ ರೂಪಗಳೇ ಕಾಣುವುದು.</p>.<p>ಈ ಶ್ಲೋಕದ ರಚನೆಯೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲವೆ?</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>