<p>ಬಿ.ಜಿ. ಪ್ರವೀಣಕುಮಾರ</p><p><strong>ಯಾದಗಿರಿ</strong>: ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಯಾದಗಿರಿಯು ಬಯಲು ಶೌಚ ಮುಕ್ತ ಜಿಲ್ಲೆ ಎಂದು 2018ರಲ್ಲೇ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಯಲು ಬಹಿರ್ದೆಸೆ ‘ಪದ್ಧತಿ’ ಇಂದಿಗೂ ಕೊನೆಗೊಂಡಿಲ್ಲ.</p><p>ಬೆಳಗಿನ ಜಾವವೇ ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ‘ಕೈ ಮುಗಿದು’ ಮತಯಾಚಿಸುವಾಗ, ಅವರ ಎದುರು ‘ಕೈಯಲ್ಲಿ ಚೊಂಬು’ ಹಿಡಿದು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಹೊಲಗಳತ್ತ ಹೋಗುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕಂಡ ಕೆಲ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ‘ಮನೆಗೊಂದು ಇಲ್ಲವೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶೌಚಾಲಯ’ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.</p><p>ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 3 ನಗರಸಭೆ ಮತ್ತು 3 ಪುರಸಭೆಗಳಿವೆ. ಆದರೆ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ತಕ್ಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಇಲ್ಲ. ಸಾಮೂಹಿಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ‘ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಮಲ, ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ ಅನಿವಾರ್ಯ’ ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿ ಇದೆ.</p><p>‘ಕೆಲ ಕಡೆ ಬಂಡೆಗಲ್ಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಮನೆಗಳಿರುವ ಕಾರಣ ಶೌಚಗುಂಡಿ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಗಿಲ್ಲ. ಮನೆ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗವಿಲ್ಲ. ಇದ್ದರೂ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಮನೆಯ ಹಿರಿಯರು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವರು ಶೌಚಾಲಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.</p><p>ಆದರೆ, ನೀರಿನ ಸೌಲಭ್ಯ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಬಯಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ’ ಎಂದು ಗ್ರಾಮಸ್ಥ ಸೂರಪ್ಪ ತಿಳಿಸಿದರು.</p><p>‘ಮನೆ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಇಕ್ಕಟ್ಟಾದ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಕೆಟ್ಟ ವಾಸನೆ ಬರುವುದೆಂದು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವರು ಕಿರಿಕಿರಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಬೇಸಿಗೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಾಡುವುದರಿಂದ ಶೌಚಾಲಯವಿದ್ದರೂ ಪ್ರಯೋಜನ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ನೀರಿನ ಸೌಲಭ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದರು.</p><p>ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ನಸುಕಿನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಕೈಗೆ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವನ್ನು ನೀಡಿ, ಶೌಚಾಲಯದ ಮಹತ್ವ ತಿಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯವು ಇಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ.</p><p>‘ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಇರಬಾರದು ಎಂಬ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಕೆಲ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಲ ಕಡೆ ಶೌಚಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಕೊಟ್ಟರೂ ಅದನ್ನು ಕೋಳಿ ಗೂಡು, ಕಟ್ಟಿಗೆ ಇಡುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ’ ಎಂದು ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು.</p><p>33,810 ಮನೆಗಳಿಗೆ ಶೌಚಾಲಯವಿಲ್ಲ</p><p>2012–2013ರ ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಪ್ರಕಾರ, ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 1,69,731 ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, 2021–2022ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31ರವರೆಗಿನ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ 1,35,921 ಮನೆಗಳಿಗೆ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. 33,810 ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟೇ ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕಿದೆ. ‘2023ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ 5 ಸಾವಿರ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸುವ ಗುರಿಯಿದೆ. 6 ಸಾವಿರ ಅರ್ಜಿಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಚುನಾವಣೆ ಬಳಿಕ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಅನುಮೋದನೆ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ’ ಎಂದು ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಬ್ಬರು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು.</p> .<div><blockquote>ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆದಿದೆ. ನರೇಗಾ ಅಡಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಮಕ್ಕಳ ಜೊತೆ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲಾಗುವುದು.</blockquote><span class="attribution">ಗರಿಮಾ ಪನ್ವಾರ, ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿ, ಯಾದಗಿರಿ</span></div>.<div><blockquote>ಬಟ್ಟೆಯಿಂದ ಮರೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಹಿರ್ದೆಸೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕು. ಇಲ್ಲವೇ ರಾತ್ರಿ ಅಥವಾ ನಸುಕಿನಲ್ಲಿ ಬಯಲಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕು. ಆಗ ಲೈಂಗಿಕ ಕಿರುಕುಳ, ಅತ್ಯಾಚಾರ ಆಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ.</blockquote><span class="attribution">ಗ್ರಾಮಸ್ಥೆ</span></div>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಬಿ.ಜಿ. ಪ್ರವೀಣಕುಮಾರ</p><p><strong>ಯಾದಗಿರಿ</strong>: ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಯಾದಗಿರಿಯು ಬಯಲು ಶೌಚ ಮುಕ್ತ ಜಿಲ್ಲೆ ಎಂದು 2018ರಲ್ಲೇ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಯಲು ಬಹಿರ್ದೆಸೆ ‘ಪದ್ಧತಿ’ ಇಂದಿಗೂ ಕೊನೆಗೊಂಡಿಲ್ಲ.</p><p>ಬೆಳಗಿನ ಜಾವವೇ ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ‘ಕೈ ಮುಗಿದು’ ಮತಯಾಚಿಸುವಾಗ, ಅವರ ಎದುರು ‘ಕೈಯಲ್ಲಿ ಚೊಂಬು’ ಹಿಡಿದು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಹೊಲಗಳತ್ತ ಹೋಗುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕಂಡ ಕೆಲ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ‘ಮನೆಗೊಂದು ಇಲ್ಲವೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶೌಚಾಲಯ’ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.</p><p>ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 3 ನಗರಸಭೆ ಮತ್ತು 3 ಪುರಸಭೆಗಳಿವೆ. ಆದರೆ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ತಕ್ಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಇಲ್ಲ. ಸಾಮೂಹಿಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ‘ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಮಲ, ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ ಅನಿವಾರ್ಯ’ ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿ ಇದೆ.</p><p>‘ಕೆಲ ಕಡೆ ಬಂಡೆಗಲ್ಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಮನೆಗಳಿರುವ ಕಾರಣ ಶೌಚಗುಂಡಿ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಗಿಲ್ಲ. ಮನೆ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗವಿಲ್ಲ. ಇದ್ದರೂ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಮನೆಯ ಹಿರಿಯರು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವರು ಶೌಚಾಲಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.</p><p>ಆದರೆ, ನೀರಿನ ಸೌಲಭ್ಯ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಬಯಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ’ ಎಂದು ಗ್ರಾಮಸ್ಥ ಸೂರಪ್ಪ ತಿಳಿಸಿದರು.</p><p>‘ಮನೆ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಇಕ್ಕಟ್ಟಾದ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಕೆಟ್ಟ ವಾಸನೆ ಬರುವುದೆಂದು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವರು ಕಿರಿಕಿರಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಬೇಸಿಗೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಾಡುವುದರಿಂದ ಶೌಚಾಲಯವಿದ್ದರೂ ಪ್ರಯೋಜನ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ನೀರಿನ ಸೌಲಭ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದರು.</p><p>ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ನಸುಕಿನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಕೈಗೆ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವನ್ನು ನೀಡಿ, ಶೌಚಾಲಯದ ಮಹತ್ವ ತಿಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯವು ಇಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ.</p><p>‘ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಇರಬಾರದು ಎಂಬ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಕೆಲ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಲ ಕಡೆ ಶೌಚಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಕೊಟ್ಟರೂ ಅದನ್ನು ಕೋಳಿ ಗೂಡು, ಕಟ್ಟಿಗೆ ಇಡುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ’ ಎಂದು ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು.</p><p>33,810 ಮನೆಗಳಿಗೆ ಶೌಚಾಲಯವಿಲ್ಲ</p><p>2012–2013ರ ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಪ್ರಕಾರ, ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 1,69,731 ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, 2021–2022ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31ರವರೆಗಿನ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ 1,35,921 ಮನೆಗಳಿಗೆ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. 33,810 ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟೇ ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕಿದೆ. ‘2023ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ 5 ಸಾವಿರ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸುವ ಗುರಿಯಿದೆ. 6 ಸಾವಿರ ಅರ್ಜಿಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಚುನಾವಣೆ ಬಳಿಕ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಅನುಮೋದನೆ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ’ ಎಂದು ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಬ್ಬರು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು.</p> .<div><blockquote>ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆದಿದೆ. ನರೇಗಾ ಅಡಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಮಕ್ಕಳ ಜೊತೆ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲಾಗುವುದು.</blockquote><span class="attribution">ಗರಿಮಾ ಪನ್ವಾರ, ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿ, ಯಾದಗಿರಿ</span></div>.<div><blockquote>ಬಟ್ಟೆಯಿಂದ ಮರೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಹಿರ್ದೆಸೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕು. ಇಲ್ಲವೇ ರಾತ್ರಿ ಅಥವಾ ನಸುಕಿನಲ್ಲಿ ಬಯಲಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕು. ಆಗ ಲೈಂಗಿಕ ಕಿರುಕುಳ, ಅತ್ಯಾಚಾರ ಆಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ.</blockquote><span class="attribution">ಗ್ರಾಮಸ್ಥೆ</span></div>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>