ಶನಿವಾರ, 23 ನವೆಂಬರ್ 2024
×
ADVERTISEMENT
ಈ ಕ್ಷಣ :
ಆಳ–ಅಗಲ: ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಮಳೆ ಬಂದಿದೆ...
ಆಳ–ಅಗಲ: ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಮಳೆ ಬಂದಿದೆ...
ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ
Published 30 ಆಗಸ್ಟ್ 2023, 0:06 IST
Last Updated 30 ಆಗಸ್ಟ್ 2023, 0:06 IST
Comments
ಮೋಡಗಳೇ ಇಲ್ಲದೆ ಬಿತ್ತನೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ
ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಎಲ್ಲಾ ಮೋಡಗಳ ಮೇಲೆ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಸಿಂಪಡಿಸಿ ಮಳೆ ಬರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಕುರಿತು ನಡೆದ ಅಧ್ಯಯನ ವರದಿಗಳೆಲ್ಲವೂ ಇದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಲು ಮೋಡಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶವಾಗುತ್ತದೆ. ನೀರಿನ ಕಣಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈನಿಂದ ಕೆಲವೇ ಸಾವಿರ ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಮೇಲೆ ತೇಲುತ್ತಿರುವ ಮೋಡಗಳ ಮೇಲೆ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಸಿಂಪಡಿಸಿ ಮಳೆ ಬರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಪ್ರಯೋಗ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬೇಕು ಅಂದರೆ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮೋಡಗಳು ಇರಲೇಬೇಕು. ಮೋಡಗಳು ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಈ ಅಧ್ಯಯನ ವರದಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.
30ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗ
ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯ ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆದದ್ದು 1946ರ ನವೆಂಬರ್ 13ರಂದು. ಅಮೆರಿಕದ ಹವಾಮಾನತಜ್ಞ ವಿನ್ಸೆಂಟ್‌ ಜೆ.ಶಾಯ್‌ಫೆರ್‌ ಅಂತಹ ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸಿದ್ದರು. ಆನಂತರ ಅಮೆರಿಕದ ಹಲವೆಡೆ ಈ ಪ್ರಯೋಗ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅಂದಿನಿಂದ ಈವರೆಗೆ 30ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆದಿದೆ  ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಭಾರತ ಇಸ್ರೇಲ್‌ ಜಪಾನ್‌ ಅಮೆರಿಕ ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್‌ ಚೀನಾ ಅಲ್ಜೀರಿಯಾ ಅರ್ಜೆಂಟಿನಾ ಚಿಲಿ ಕ್ಯೂಬಾ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ ಇಂಡೊನೇಷ್ಯಾ ಇರಾನ್‌ ಲಿಬಿಯಾ ಮೆಸೆಡೋನಿಯಾ ಮಲೇಷ್ಯಾ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಮಂಗೋಲಿಯಾ ಮೊರಾಕ್ಕೊ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್‌ ರಷ್ಯಾ ಸೆನೆಗಲ್‌ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ಸಿರಿಯಾ ಯುಎಇ ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ ಫಾಸೊ ಉರ್ಬೆಕಿಸ್ತಾನ್‌ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ
‘ಮಳೆ ಬರುತ್ತದೆ’ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಹಾಗೂ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯ ಯಶಸ್ಸಿನ ಕುರಿತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮದವರಲ್ಲಿ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿವೆ. ಮೋಡವು ನೆಲ ಮಟ್ಟದಿಂದ 2–5 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಆಗ ಮಾತ್ರವೇ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಆಗ 30–40 ನಿಮಿಷದೊಳಗೆ ಮಳೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಐದು ಕಿ.ಮೀ.ಗೆ ಮಳೆಮಾಪಕ ಇರಬೇಕು ಮತ್ತು ಇದು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಮಳೆಮಾಪಕವಾಗಿರಬೇಕು. ಆಗ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ನೀವು ಇಂತಿಷ್ಟೇ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲವೆಂದರೆ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯಿಂದಾಗಿ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಮಳೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯಿಂದ ಉಪಯೋಗ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಮಳೆಮಾಪಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆ. 2017 ಹಾಗೂ 2019ರಲ್ಲಿ ನಾವು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಇದಾದ ಬಳಿಕ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಯಿತು. ಆಗ ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದ್ದು ಮಳೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆಯಾಯಿತು ಎಂಬುದಾಗಿ. ಆಗ 2.1 ಟಿಎಂಸಿ ಅಡಿ ನೀರು ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿತ್ತು. ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಬೆಳೆಗಳ ಹಾಳಾಗಿದ್ದವು. ಆಗ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯು ಬೆಳೆಗಳ ಉಳಿವಿಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಈ ವರದಿಯು ಹಲವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲೂ ಪ್ರಟಕವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೇ ಬಂದಿತ್ತು. ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದಾದರೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಹಲವು ಒಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಸುಮಾರು ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಸಮಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಳೆಗಾಲ ಮುಗಿಯುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯು ಈ ಬಾರಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಡಿಕೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟವೇ ಸರಿ ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಚ್‌ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಂದರೆ ಮಳೆಗಾಲ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದಕ್ಕೂ ಮೊದಲೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿತ್ತು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಮಳೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಆದರೆ ತೊಂದರೆ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮಳೆ ಕೊರತೆಯಾದರೆ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು.
– ಜೀವನ್‌ ಪ್ರಕಾಶ್‌ ಕುಲಕರ್ಣಿ world meteorological organisationನ ವೆದರ್‌ ಮಾಡಿಫಿಕೇಷನ್‌ ಕಮಿಟಿಯ ಮಾಜಿ ಸದಸ್ಯ 

ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್, ಎಕ್ಸ್, ಫೇಸ್‌ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ADVERTISEMENT