<p><strong>ಮುಂಬೈ: </strong>ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಜಲಗಾಂವ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಛೋಪ್ಡಾ ತೆಹಸಿಲ್ ಪ್ರದೇಶದ ಚೌಗಾವ್ ಗ್ರಾಮದ ಸಮೀಪ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಪುರಾತನವಾದ ರಹಸ್ಯ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ.</p>.<p>‘ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತವನ್ನು ಬಹುಕಾಲ ಆಳಿದ ಶಾತವಾಹನ ರಾಜವಂಶಸ್ಥರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ರಹಸ್ಯ ಗುಹೆಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದ್ದಿರಬಹುದು’ ಎಂದು ಜಲಗಾಂವ್ನ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಹಾಗೂ ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞ ಭುಜಂಗ್ ರಾಮ್ರಾವ್ ಬೊಬಡೆ ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಬೊಬಡೆ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಶೋಕ್ ಪಾಟೀಲ್, ಅಥರ್ವ ಬೊಬಡೆ, ವಿಶ್ರಾಮ್ ಟೆಲಿ ಹಾಗೂ ಡಾ.ಗೋಪಾಲ್ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ತಂಡವು ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದೆ.</p>.<p>‘ಹೊರಗಿನಿಂದ ನೋಡಿದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಗುಹೆಗಳು ಇವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಗುಹೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚೌಗಾವ್ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರೂ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮೂಲದ ಡೆಕ್ಕನ್ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆರ್ಕೈವ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ವಿಭಾಗದ (ಡಿಎಸಿಆರ್ಐ) ನಿರ್ದೇಶಕರೂ ಆಗಿರುವ ಭುಜಂಗ್ ರಾಮ್ರಾವ್ ಬೊಬಡೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಭಿರಮ್ ಘಾಟ್ ರಸ್ತೆಯ ಪ್ರಾಚೀನ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ. ಗುಹೆಗೆ ತಲುಪುವ ಮಾರ್ಗವು ಸರಿಯಾಗಿಲ್ಲ. ಚೌಗಾವ್ನಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದವರೆಗಿರುವ ಹಳೆಯ ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ತನಕ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ತೆರಳಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಗುಹೆ ಇರುವ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 2 ಕಿ.ಮೀ. ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಬೇಕು. ನಂತರ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ 3 ಕಿ.ಮೀ. ಏರುಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿದಾಗ ಶಾತವಾಹನ ರಾಜರು ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಕೋಟೆಯ ಬಾಗಿಲು ತಲುಪಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗುಹೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗಮನ ಎರಡೂ ದ್ವಾರಗಳಿವೆ’ ಎಂದು ಬೊಬಡೆ ‘ಪ್ರಜಾವಾಣಿ’ಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು.</p>.<p>‘ಇದುವರೆಗೆ ಎಲ್ಲೂ ಈ ಗುಹೆಗಳು ಇರುವ ಬಗ್ಗೆ ದಾಖಲೆಗಳು ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ಗುಹೆಗಳ ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿಯೇ ನೀರಿನ ಟ್ಯಾಂಕುಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ಕಂಬಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಗೋಚರಿಸದ ಈ ಗುಹೆಗಳು ಹಲವು ರಹಸ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಗರವಾಗಿರಬಹುದು. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಈ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ದೇವರ ಅಥವಾ ದೇವತೆಯ ಚಿತ್ರಗಳಿಲ್ಲ, ಕೆತ್ತನೆಯ ಚಿನ್ಹೆಗಳೂ ಇಲ್ಲ. ವಿಗ್ರಹಗಳೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಈ ಕುರಿತು ಈಗಾಗಲೇ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಪುರಾತತ್ವ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ತೇಜಸ್ ಗಾರ್ಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿರುವೆ’ ಎಂದೂ ಬೊಬಡೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಜಲ್ಗಾಂವ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಬಹುಶಃ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ ತಂಗುತ್ತಿದ್ದಿರಬಹುದು.ಗುಹೆಯ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವು ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದು, ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಈ ರಹಸ್ಯ ಗುಹೆಗಳು ರಾಜರು, ಸೇನಾಪತಿಗಳು ಅಡಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಥಳವೂ ಆಗಿದ್ದಿರಬಹುದು’ ಎಂದೂ ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಮುಂಬೈ: </strong>ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಜಲಗಾಂವ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಛೋಪ್ಡಾ ತೆಹಸಿಲ್ ಪ್ರದೇಶದ ಚೌಗಾವ್ ಗ್ರಾಮದ ಸಮೀಪ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಪುರಾತನವಾದ ರಹಸ್ಯ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ.</p>.<p>‘ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತವನ್ನು ಬಹುಕಾಲ ಆಳಿದ ಶಾತವಾಹನ ರಾಜವಂಶಸ್ಥರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ರಹಸ್ಯ ಗುಹೆಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದ್ದಿರಬಹುದು’ ಎಂದು ಜಲಗಾಂವ್ನ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಹಾಗೂ ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞ ಭುಜಂಗ್ ರಾಮ್ರಾವ್ ಬೊಬಡೆ ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಬೊಬಡೆ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಶೋಕ್ ಪಾಟೀಲ್, ಅಥರ್ವ ಬೊಬಡೆ, ವಿಶ್ರಾಮ್ ಟೆಲಿ ಹಾಗೂ ಡಾ.ಗೋಪಾಲ್ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ತಂಡವು ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದೆ.</p>.<p>‘ಹೊರಗಿನಿಂದ ನೋಡಿದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಗುಹೆಗಳು ಇವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಗುಹೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚೌಗಾವ್ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರೂ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮೂಲದ ಡೆಕ್ಕನ್ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆರ್ಕೈವ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ವಿಭಾಗದ (ಡಿಎಸಿಆರ್ಐ) ನಿರ್ದೇಶಕರೂ ಆಗಿರುವ ಭುಜಂಗ್ ರಾಮ್ರಾವ್ ಬೊಬಡೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಭಿರಮ್ ಘಾಟ್ ರಸ್ತೆಯ ಪ್ರಾಚೀನ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ. ಗುಹೆಗೆ ತಲುಪುವ ಮಾರ್ಗವು ಸರಿಯಾಗಿಲ್ಲ. ಚೌಗಾವ್ನಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದವರೆಗಿರುವ ಹಳೆಯ ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ತನಕ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ತೆರಳಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಗುಹೆ ಇರುವ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 2 ಕಿ.ಮೀ. ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಬೇಕು. ನಂತರ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ 3 ಕಿ.ಮೀ. ಏರುಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿದಾಗ ಶಾತವಾಹನ ರಾಜರು ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಕೋಟೆಯ ಬಾಗಿಲು ತಲುಪಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗುಹೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗಮನ ಎರಡೂ ದ್ವಾರಗಳಿವೆ’ ಎಂದು ಬೊಬಡೆ ‘ಪ್ರಜಾವಾಣಿ’ಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು.</p>.<p>‘ಇದುವರೆಗೆ ಎಲ್ಲೂ ಈ ಗುಹೆಗಳು ಇರುವ ಬಗ್ಗೆ ದಾಖಲೆಗಳು ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ಗುಹೆಗಳ ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿಯೇ ನೀರಿನ ಟ್ಯಾಂಕುಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ಕಂಬಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಗೋಚರಿಸದ ಈ ಗುಹೆಗಳು ಹಲವು ರಹಸ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಗರವಾಗಿರಬಹುದು. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಈ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ದೇವರ ಅಥವಾ ದೇವತೆಯ ಚಿತ್ರಗಳಿಲ್ಲ, ಕೆತ್ತನೆಯ ಚಿನ್ಹೆಗಳೂ ಇಲ್ಲ. ವಿಗ್ರಹಗಳೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಈ ಕುರಿತು ಈಗಾಗಲೇ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಪುರಾತತ್ವ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ತೇಜಸ್ ಗಾರ್ಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿರುವೆ’ ಎಂದೂ ಬೊಬಡೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಜಲ್ಗಾಂವ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಬಹುಶಃ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ ತಂಗುತ್ತಿದ್ದಿರಬಹುದು.ಗುಹೆಯ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವು ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದು, ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಈ ರಹಸ್ಯ ಗುಹೆಗಳು ರಾಜರು, ಸೇನಾಪತಿಗಳು ಅಡಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಥಳವೂ ಆಗಿದ್ದಿರಬಹುದು’ ಎಂದೂ ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>