<p><strong>ಗಣೇಶಃ ಸ್ತೌತಿ ಮಾರ್ಜಾರಂ ಸ್ವವಾಹಸ್ಯಾಭಿರಕ್ಷಣೇ ।<br />ಮಹಾನಪಿ ಪ್ರಸಂಗೇನ ನೀಚಂ ಸೇವಿತುಮಿಚ್ಛತಿ ।।</strong></p>.<p>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</p>.<p>‘ಗಣೇಶ ತನ್ನ ವಾಹನವಾದ ಇಲಿಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಾನೆ. ದೊಡ್ಡವರೂ ಸಹ ಸಂದರ್ಭವಶಾತ್ ನೀಚರನ್ನು ಸೇವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.’</p>.<p>ನೀವೊಬ್ಬ ದೊಡ್ಡ ಅಧಿಕಾರಿ ಆಗಿದ್ದೀರಿ ಅಥವಾ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗಣ್ಯವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದೀರಿ – ಎಂದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ. ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೀರಿ. ನೀವು ಎಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡವರಾಗಿದ್ದರೂ ಅಲ್ಲಿಯ ಕಾವಲುಗಾರನಿಗೆ ನೀವೊಬ್ಬ ಯಕಶ್ಚಿತ್ ಮನುಷ್ಯ ಮಾತ್ರ; ಅಲ್ಲಿ ಆ ಕಾವಲುಗಾರನ ಮಾತು ನಡೆಯುವುದು; ಅವನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಮೊದಲು ಒಳಗೆ ಬಿಡಬೇಕು; ಆ ಬಳಿಕವಷ್ಟೇ ನಿಮ್ಮ ಶಕ್ತಿ–ಪ್ರಭಾವ–ಪ್ರತಾಪಗಳೆಲ್ಲ ನಡೆಯುವುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಜಾಣರಾಗಿದ್ದರೆ ಮೊದಲಿಗೆ ನೀವು ಆ ಕಾವಲುಗಾರನನ್ನು ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಲು ಉದ್ಯುಕ್ತರಾಗುತ್ತೀರಿ, ಅಲ್ಲವೆ? ನಿಮ್ಮ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಎಂಥೆಂಥವರನ್ನೋ ’ಕ್ಯಾರೇ‘ ಎಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ; ಆದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಮಾತ್ರ ಕಾವಲುಗಾರನ ‘ಕೃಪೆ‘ಗಾಗಿ ನೀವು ಹಾತೊರೆಯುತ್ತೀರಿ. ಇದು ವಾಸ್ತವ.</p>.<p>ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭವನ್ನೇ ಸುಭಾಷಿತ ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದು.</p>.<p>ಗಣೇಶನ ರೂಪವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳಿ. ಅವನದ್ದು ಬೃಹತ್ ಶರೀರ; ಡೊಳ್ಳು ಹೊಟ್ಟೆ, ಆನೆಯ ಮುಖ. ಕೈಯಲ್ಲಿ ಪರಶು, ಪಾಶ, ಶೂಲ, ಮುರಿದ ದಂತ; ಹೊಟ್ಟಿಗೆ ಹಾವನ್ನು ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಎಲ್ಲ ದೇವರಿಗೂ ಒಂದೊಂದು ವಾಹನ ಇರುವಂತೆ ಗಣೇಶನಿಗೂ ಒಂದು ವಾಹನ ಇದೆ; ಅದೇ ಇಲಿ! ಇದೊಂದು ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿ ಸಂಗತಿ. ಗಣೇಶನ ಭಾರೀ ಶರೀರವನ್ನು ಹೊರಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿರುವುದು ಪುಟ್ಟ ಇಲಿ!!</p>.<p>ಪುಟ್ಟ ಇಲಿಯೊಂದು ಅಷ್ಟು ಗಾತ್ರದ ಗಣೇಶನನ್ನು ಹೊರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ? ಇಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದು ಬಾಲಿಶತನವಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ದೇವರ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆ ಅರ್ಥವಾದವರಿಗೆ ಇಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಹುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲವೆನ್ನಿ!</p>.<p>ಇರಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ಇರುವುದು ಗಣೇಶತತ್ತ್ವದ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲ; ಆ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಲೌಕಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವೊಂದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ ಅರ್ಥೈಸಿರುವುದು ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾಗಿದೆ.</p>.<p>ಇಲಿಗೂ ಬೆಕ್ಕಿಗೂ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದ ಶತ್ರುತ್ವ ಇದೆ. ಇಲಿ ಗಣಪತಿಯ ವಾಹನ ಇರಬಹುದು; ಆದರೆ ಅದರಿಂದ ಬೆಕ್ಕು–ಇಲಿಗಳ ಶತ್ರುತ್ವವನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮಾಡದು; ಇಲಿಯನ್ನು ಕಂಡಕೋಡಲೇ ಬೆಕ್ಕು ಅದರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಇಲಿಗೂ ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಕಂಡಕೂಡಲೇ ಭಯ ಆರಂಭವಾಗಿ, ಅದು ಓಡಲು ತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಗಣಪತಿಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಏನು? ಪಾಪ! ಅವನೂ ತನ್ನ ವಾಹನದಿಂದ ಬಿದ್ದು ಪೆಟ್ಟುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯಷ್ಟೆ! ಈ ಅಪಾಯದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಏನು ಮಾಡಬೇಕು? ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ: ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಕುರಿತು ಗಣೇಶ ಸ್ತುತಿಮಾಡುತ್ತಾನಂತೆ, ಹೊಗಳಲು ತೊಡಗುತ್ತಾನಂತೆ!</p>.<p><strong>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ:</strong> ದೇವರು ಕೂಡ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂದರ್ಭಗಳ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ನೀಚರನ್ನು ಹೊಗಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯಂತೆ!</p>.<p>ದೇವರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇ ಹೀಗಿರುವಾಗ ನಮ್ಮಂಥ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಪಾಡೇನು?</p>.<p>ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲೂ ಎದುರಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ – ನಾವು ಅಂಥ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನೀಚರ ಮುಂದೆ ಹಲ್ಲು ಕಿರಿದುಕೊಂಡು ನಿಲ್ಲಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ; ಅವರನ್ನು ಓಲೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರ ಮುಂದೆ ಕೈ ಕಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ನೀಚರನ್ನು ದಾಟಿ ಹೋಗದ ಹೊರತು ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಕೆಲಸ ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂಥ ವಿಷಮ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾವಿರುತ್ತೇವೆ. ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಕುರಿತೇ ಹೇಳಿರುವುದು: ’ಕಾರ್ಯವಾಸಿ ಕತ್ತೆ ಕಾಲು ಹಿಡಿ.'</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಗಣೇಶಃ ಸ್ತೌತಿ ಮಾರ್ಜಾರಂ ಸ್ವವಾಹಸ್ಯಾಭಿರಕ್ಷಣೇ ।<br />ಮಹಾನಪಿ ಪ್ರಸಂಗೇನ ನೀಚಂ ಸೇವಿತುಮಿಚ್ಛತಿ ।।</strong></p>.<p>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</p>.<p>‘ಗಣೇಶ ತನ್ನ ವಾಹನವಾದ ಇಲಿಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಾನೆ. ದೊಡ್ಡವರೂ ಸಹ ಸಂದರ್ಭವಶಾತ್ ನೀಚರನ್ನು ಸೇವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.’</p>.<p>ನೀವೊಬ್ಬ ದೊಡ್ಡ ಅಧಿಕಾರಿ ಆಗಿದ್ದೀರಿ ಅಥವಾ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗಣ್ಯವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದೀರಿ – ಎಂದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ. ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೀರಿ. ನೀವು ಎಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡವರಾಗಿದ್ದರೂ ಅಲ್ಲಿಯ ಕಾವಲುಗಾರನಿಗೆ ನೀವೊಬ್ಬ ಯಕಶ್ಚಿತ್ ಮನುಷ್ಯ ಮಾತ್ರ; ಅಲ್ಲಿ ಆ ಕಾವಲುಗಾರನ ಮಾತು ನಡೆಯುವುದು; ಅವನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಮೊದಲು ಒಳಗೆ ಬಿಡಬೇಕು; ಆ ಬಳಿಕವಷ್ಟೇ ನಿಮ್ಮ ಶಕ್ತಿ–ಪ್ರಭಾವ–ಪ್ರತಾಪಗಳೆಲ್ಲ ನಡೆಯುವುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಜಾಣರಾಗಿದ್ದರೆ ಮೊದಲಿಗೆ ನೀವು ಆ ಕಾವಲುಗಾರನನ್ನು ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಲು ಉದ್ಯುಕ್ತರಾಗುತ್ತೀರಿ, ಅಲ್ಲವೆ? ನಿಮ್ಮ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಎಂಥೆಂಥವರನ್ನೋ ’ಕ್ಯಾರೇ‘ ಎಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ; ಆದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಮಾತ್ರ ಕಾವಲುಗಾರನ ‘ಕೃಪೆ‘ಗಾಗಿ ನೀವು ಹಾತೊರೆಯುತ್ತೀರಿ. ಇದು ವಾಸ್ತವ.</p>.<p>ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭವನ್ನೇ ಸುಭಾಷಿತ ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದು.</p>.<p>ಗಣೇಶನ ರೂಪವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳಿ. ಅವನದ್ದು ಬೃಹತ್ ಶರೀರ; ಡೊಳ್ಳು ಹೊಟ್ಟೆ, ಆನೆಯ ಮುಖ. ಕೈಯಲ್ಲಿ ಪರಶು, ಪಾಶ, ಶೂಲ, ಮುರಿದ ದಂತ; ಹೊಟ್ಟಿಗೆ ಹಾವನ್ನು ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಎಲ್ಲ ದೇವರಿಗೂ ಒಂದೊಂದು ವಾಹನ ಇರುವಂತೆ ಗಣೇಶನಿಗೂ ಒಂದು ವಾಹನ ಇದೆ; ಅದೇ ಇಲಿ! ಇದೊಂದು ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿ ಸಂಗತಿ. ಗಣೇಶನ ಭಾರೀ ಶರೀರವನ್ನು ಹೊರಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿರುವುದು ಪುಟ್ಟ ಇಲಿ!!</p>.<p>ಪುಟ್ಟ ಇಲಿಯೊಂದು ಅಷ್ಟು ಗಾತ್ರದ ಗಣೇಶನನ್ನು ಹೊರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ? ಇಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದು ಬಾಲಿಶತನವಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ದೇವರ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆ ಅರ್ಥವಾದವರಿಗೆ ಇಂಥ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಹುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲವೆನ್ನಿ!</p>.<p>ಇರಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ಇರುವುದು ಗಣೇಶತತ್ತ್ವದ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲ; ಆ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಲೌಕಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವೊಂದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ ಅರ್ಥೈಸಿರುವುದು ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾಗಿದೆ.</p>.<p>ಇಲಿಗೂ ಬೆಕ್ಕಿಗೂ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದ ಶತ್ರುತ್ವ ಇದೆ. ಇಲಿ ಗಣಪತಿಯ ವಾಹನ ಇರಬಹುದು; ಆದರೆ ಅದರಿಂದ ಬೆಕ್ಕು–ಇಲಿಗಳ ಶತ್ರುತ್ವವನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮಾಡದು; ಇಲಿಯನ್ನು ಕಂಡಕೋಡಲೇ ಬೆಕ್ಕು ಅದರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಇಲಿಗೂ ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಕಂಡಕೂಡಲೇ ಭಯ ಆರಂಭವಾಗಿ, ಅದು ಓಡಲು ತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಗಣಪತಿಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಏನು? ಪಾಪ! ಅವನೂ ತನ್ನ ವಾಹನದಿಂದ ಬಿದ್ದು ಪೆಟ್ಟುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯಷ್ಟೆ! ಈ ಅಪಾಯದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಏನು ಮಾಡಬೇಕು? ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ: ಬೆಕ್ಕನ್ನು ಕುರಿತು ಗಣೇಶ ಸ್ತುತಿಮಾಡುತ್ತಾನಂತೆ, ಹೊಗಳಲು ತೊಡಗುತ್ತಾನಂತೆ!</p>.<p><strong>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ:</strong> ದೇವರು ಕೂಡ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂದರ್ಭಗಳ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ನೀಚರನ್ನು ಹೊಗಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯಂತೆ!</p>.<p>ದೇವರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇ ಹೀಗಿರುವಾಗ ನಮ್ಮಂಥ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಪಾಡೇನು?</p>.<p>ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲೂ ಎದುರಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ – ನಾವು ಅಂಥ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನೀಚರ ಮುಂದೆ ಹಲ್ಲು ಕಿರಿದುಕೊಂಡು ನಿಲ್ಲಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ; ಅವರನ್ನು ಓಲೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರ ಮುಂದೆ ಕೈ ಕಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ನೀಚರನ್ನು ದಾಟಿ ಹೋಗದ ಹೊರತು ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಕೆಲಸ ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂಥ ವಿಷಮ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾವಿರುತ್ತೇವೆ. ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಕುರಿತೇ ಹೇಳಿರುವುದು: ’ಕಾರ್ಯವಾಸಿ ಕತ್ತೆ ಕಾಲು ಹಿಡಿ.'</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>