<div> ಒಂದು ಕಥೆಯನ್ನು ಬೆನ್ನತ್ತಿ ಆ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪಾತ್ರಗಳು, ಅವರ ಬದುಕು-ಬವಣೆ, ಸಂತಸ-ಸಲ್ಲಾಪ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತೋರಿಸುವ ಮಾದರಿಯ ಸಿನಿಮಾಗಳ ಕಾಲ ಮುಗಿದು ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಬರಲು ಶುರುವಾಗಿ ಹಲವು ದಶಕಗಳು ಕಳೆದಿವೆ.<div> </div><div> ಆದರೆ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗೆಯ ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿವೆ; ಅಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲ, ಇಂಥ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಸಿನಿಮಾಕಲೆಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಯಾವ ಕಂಜೂಸುತನವಿಲ್ಲದೆ ದುಡಿಸಿಕೊಂಡು ಕಲಾಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಿಂದ ನಳನಳಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಖುಷಿಯ ವಿಚಾರ.</div><div> </div><div> ಈ ಬಗೆಯ ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಿನಿಮಾ ಡಿ. ಸತ್ಯಪ್ರಕಾಶ್ ನಿರ್ದೇಶನದ ‘ರಾಮಾ ರಾಮಾ ರೇ...’ಕಥೆ ಮತ್ತು ಕಥಾನಕ – ನಾನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಿರುವ ಇವೆರಡರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇಷ್ಟೆ: ಕಥೆ ಎಂಬುದು ಹಲವು ಕಥಾನಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ವೃಕ್ಷವಾದರೆ, ಕಥಾನಕ – ವೃಕ್ಷವೊಂದರ ಕೊಂಬೆ ಅಥವಾ ರೆಂಬೆ.</div><div> </div><div> ಇಂತಹ ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಹಲವು ರೆಂಬೆಕೊಂಬೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು, ಒಂದರೊಳಗೊಂದು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ, ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗುತ್ತ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ ಒಂದೊಂದು ರೆಂಬೆಕೊಂಬೆಯ ಹಿಂದೆಯೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮರವೇ ಇರುತ್ತದೆ!</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಆ ಮರವನ್ನು ಕಾಣಿಸುವುದು ಇವುಗಳ ಉದ್ದೇಶವಲ್ಲ; ಬದಲಿಗೆ ರೆಂಬೆಕೊಂಬೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಮೂಲ ಮರವನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನೇ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವತ್ತ ಇವು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತವೆ; ಅಥವಾ ಅವನ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತವೆ.</div><div> </div><div> ಒಂದು ಕಡೆ ಮರಣದಂಡನೆಗೆ ಈಡಾಗಿರುವ ಕೈದಿಯೊಬ್ಬ ಜೈಲಿನಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಓಡಿಬಂದು ಅಲೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಪ್ರೇಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಮನೆ, ಊರು, ಜಾತಿಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಓಡಿಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ; ಎರಡೂ ಮನೆಯವರು ಅವರ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.</div><div> </div><div> ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆ ಎಷ್ಟೋ ದಿನಗಳ ನಂತರ ತನ್ನ ಜೀಪನ್ನು ಹೊರತೆರೆದು ಯಾವುದೋ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೊರಟಿರುವ ಮೂರನೆಯ ಪಾತ್ರವಾದ ರಾಮಣ್ಣನ ಜೀಪಿನಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಪಾತ್ರಗಳು ಬಂದು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಈ ಮೂರೂ ಕಥಾನಕಗಳ ಪಾತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಮೂಲಕಥೆ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತದೆ.</div><div> </div><div> ಈ ನಡುವೆ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಕಥಾನಕದ ಪಾತ್ರಗಳಾದ ಬಸುರಿ ಹೆಂಗಸು ಹಾಗೂ ಮುದುಕಿಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಬಂದು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಚಿತ್ರಕಥೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೊಗಸಾಗಿ ಹೆಣೆಯಲಾಗಿದೆ. (2006ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ನಿರ್ದೇಶಕ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರೋ ಗೊಂಜಾಲೋನ ‘ಬೆಬಲ್’ ಸಿನಿಮಾದ ದಟ್ಟ ಪ್ರಭಾವ ಇದರ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲ.)</div><div> </div><div> ವೈನೋದಿಕ–ವಿಡಂಬನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಶುರುವಾಗುವ ದೃಶ್ಯಗಳು ಬರುಬರುತ್ತ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಈಡು ಮಾಡುತ್ತ ಸಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತ ಬಹಳ ಪೂರಕವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ.</div><div> </div><div> ಹುಲಿ–ಜಿಂಕೆ, ಆರಂಭ–ಮುಗಿತಾಯ, ಹುಟ್ಟು–ಸಾವು, ಮುಗ್ಧತೆ–ಕ್ರೌರ್ಯ, ಸರಿ–ತಪ್ಪು, ಒಳಿತು–ಕೆಡುಕು, ಹೀಗೆ ಹಲವು ವೈರುಧ್ಯಗಳನ್ನು ಸಿನಿಮಾ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಂದೂ ಮುಗಿಯದ ರಸ್ತೆಗಳು, ನಿರ್ಜೀವ ಜೀಪು, ಕುಣಿಕೆಯ ಹಗ್ಗ ತೊಟ್ಟಿಲಾಗುವ ರೂಪಕ – ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲ ರೂಪಕಗಳೂ ತಕ್ಕಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ.</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುವಾಗ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನೊಬ್ಬನ ಒಳಗೆ ಘಟಿಸುವ ಆಸ್ವಾದನೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವಗೊಂಡಿದೆಯೇ? ಎಂದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. </div><div> </div><div> ರೋಗಿಯೊಬ್ಬ ವೈದ್ಯನ ಬಳಿ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ. ರೋಗಿಗೂ ಗೊತ್ತು – ಈಗ ವೈದ್ಯ ಸೂಜಿ ಚುಚ್ಚಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು; ಹಾಗೆಯೇ ವೈದ್ಯನಿಗೂ ಗೊತ್ತು – ಈಗ ತಾನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಸೂಜಿಯನ್ನು ರೋಗಿಗೆ ಚುಚ್ಚಲೇಬೇಕು ಎಂದು.</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಒಬ್ಬ ಒಳ್ಳೆಯ, ನುರಿತ ವೈದ್ಯ ಹೇಗಿರುತ್ತಾನಪ್ಪಾ ಅಂದರೆ ರೋಗಿಯ ಜೊತೆ ಹರಟುತ್ತ ಹರಟುತ್ತಾ ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತೇ ಆಗದಂತೆ, ನೋವು ತಿಳಿಯದಂತೆ ನಾಜೂಕಾಗಿ ತನ್ನ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಸಿಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾನೆ! </div><div> </div><div> ಇದು ನಾಟಕ–ಸಿನಿಮಾ ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಕೊಡುವ ಸಮಾಜಮುಖೀ ಸಂದೇಶಗಳು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನಿಗೆ ಉಪದೇಶವಾಗದ ಹಾಗೆ, ಅಥವಾ ಚರ್ವಿತಚರ್ವಣವಾಗದ ಹಾಗೆ ಅವನ ಮೈಮರೆಸಿ ಅವನಿಗೇ ತಿಳಿಯದಂತೆ ತನ್ನ ಸೂಜಿಯಲ್ಲಿನ ‘ರಸೌಷಧ’ವನ್ನು ದಾಟಿಸಬೇಕಾದ ಸವಾಲು ಎಲ್ಲ ನಿರ್ದೇಶಕನಿಗೂ ಇದ್ದದ್ದೇ. </div><div> </div><div> ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದ ಚಿತ್ರಕತೆ ಇನ್ನೂ ಬಿಗುವಾಗಬಹುದಿತ್ತು. ಸಿನಿಮಾದ ಕಡೆಯ ಭಾಗವನ್ನಂತೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಲ್ಲೋ–ಡ್ರಾಮಾ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸಿನಿಮಾ ಇನ್ನೇನು ಈಗ ಮುಗಿಯಿತು ಆಗ ಮುಗಿಯಿತು ಎಂದು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರೂ ಹೊಸಹೊಸ ಮುಗಿತಾಯಗಳು ಒಂದರ ಹಿಂದೊಂದರಂತೆ ಬರುತ್ತವೆ.</div><div> </div><div> ಇವೆಲ್ಲವೂ ಕಥಾಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ತಾನೇತಾನಾಗಿ ಸಾವಯವಗೊಂಡು ಹೊಮ್ಮಿದ್ದರೆ ಸಿನಿಮಾಗೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ತೂಕ ಬರುತ್ತಿತ್ತು; ಆದರೆ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಿದಂತಿದೆ.</div><div> </div><div> ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆ ಮುದುಕಿಯು ಆಡುವ ಮಾತುಗಳು, ಕುಣಿಕೆಯ ಹಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ಜೋಳಿಗೆ ಕಟ್ಟುವಂತೆ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಸುವುದು, ವೇಷಧಾರಿಗಳು ಸಿನಿಮಾ ಮುಗಿತಾಯದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಂದು ಬೇಕೆಂದೇ ಅರ್ಜುನನ ಕರ್ತವ್ಯಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುವ ಕೃಷ್ಣನ ಗೀತೋಪದೇಶದ ಹಾಡು ಹಾಡುವುದು – ಹೀಗೆ, ಇಂಥ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಸಿನಿಮಾ ಲ್ಯಾಗ್ ಎನಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. </div><div> </div><div> ಯುವಪ್ರೇಮಿಗಳಾಗಿ ನಟಿಸಿರುವ ಧರ್ಮಣ್ಣ ಕಡೂರು ಮತ್ತು ಬಿಂಬಶ್ರೀ ನೀನಾಸಮ್, ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನಟಿಸಿರುವ ಶ್ರೀಧರ್ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಹಳ್ಳಿಗರ ಅಭಿನಯದಲ್ಲಿನ ಸಹಜತೆ ಮಿಕ್ಕ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ ಹಾಗೂ ಘನತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಿತ್ತು.</div><div> </div><div> ಕಥಾನಕದ ಕಂಟೆಂಟಿನ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ತೋರಿದ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಆಯಾ ನೆಲದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲೂ ತೋರಿದ್ದರೆ ಬಹುಶಃ ಸಿನಿಮಾ ಇನ್ನೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೃತಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. </div><div> </div><div> ವಿಜಯಪುರದ ಬರಡು ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆ, ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿನ ಪಾತ್ರಗಳು ಮಾಮೂಲಿ ಸಪಾಟು ಕನ್ನಡ ಮಾತನಾಡುವುದು (ಅಥವಾ ಎಫ್ಎಮ್ ಕನ್ನಡ) ದುರಂತ. ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾರಂಗದ ಮಾತೃಭಾಷೆ ಮಂಡ್ಯ ಭಾಷೆಯಾದರೆ; ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆ ಎಫ್ಎಮ್ ಕನ್ನಡ! ಇಂಥವನ್ನು ಇಂಥಾ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲೇ ಮೀರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಹೋದರೆ ದರ್ಶನ್–ಸುದೀಪ್ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಎಂದಾದರೂ ಮೀರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? </div><div> </div><div> ‘ರಾಮಾ ರಾಮಾ ರೇ...’ ಎಂಬ ಕನ್ನಡದ್ದೋ ಅಲ್ಲವೋ ತಿಳಿಯದಂತಿರುವ ವಿಚಿತ್ರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೂ ಸಿನಿಮಾದ ಕಂಟೆಂಟಿಗೂ ಯಾವ ಸಂಬಂಧವೂ ಇಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಒಳ್ಳೆಯ ಸೂಕ್ತ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಹುಡುಕಬಹುದಿತ್ತು.</div><div> </div><div> ‘ಫೇಸ್ಬುಕ್’ನಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಟ್ರೇಲರ್ಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದ ನನಗೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ದೊಡ್ಡ ಸಿನಿಮಾ ಆಗಬಹುದಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದ್ದ ‘ರಾಮಾರೇ’ಯನ್ನು ಸಣ್ಣದು ಮಾಡಿದೆ ಎನಿಸಿತು.</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಚಿತ್ರಮಂದಿರಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ಸಿನಿಮಾವನ್ನು ನೋಡದೆ ಇರಲಿಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಲ್ಲ. ನಿರ್ದೇಶಕ ಸತ್ಯಪ್ರಕಾಶ್ಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮೀರಿ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮವಾದ ಸಿನಿಮಾ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ ಖಂಡಿತಾ ಇದೆ.</div><div> </div><div> ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟಾರುಗಳು, ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಬಹುಭಾಷಾ ನಟರು ಎಲ್ಲರೂ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಹಣಸುರಿದು ತಂದು ರೀಮೇಕು ಮಾಡಿ ಗಲ್ಲಾಪೆಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ– ಹೊಸ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಹೊಸ ನಿರ್ಮಾಪಕರು, ಹೊಸ ತಂಡಗಳು, ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತ ಕಥೆಗೆ ಜೀವ ತುಂಬಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ಕ್ರಿಯೆ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡದು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದೇನೆ.</div><div> </div><div> ಹಾಗಂತ ಕುರುಡು ಕನ್ನಡ ಅಭಿಮಾನದಿಂದ, ಇದು ಸ್ವಮೇಕ್ ಎಂಬ ಏಕೈಕ ಕಾರಣದಿಂದ, ಮಾಡಿದ್ದೆಲ್ಲ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದದ್ದು ಎಂದು ಕೊಂಡಾಡಬೇಕಿಲ್ಲ.</div><div> </div><div> ನಿಜವಾಗಿಯೂ ನೂರು ರೀಮೇಕ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಗಲ್ಲಾಪೆಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಿಸಿಬಿಟ್ಟ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗ ಪ್ರಕಾಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಈ ನೂರರ ಬದಲು ಗಟ್ಟಿಯಾದ, ಇಡೀ ಭಾರತವೇ ಒಮ್ಮೆ ತಿರುಗಿ ನೋಡಬಲ್ಲಂಥ ಎರಡೇ ಎರಡು ಸ್ವಮೇಕ್ ಚಿತ್ರಗಳು ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗವನ್ನು ಸತ್ತ್ವಯುತವಾಗಿ ಒಳಗಿನಿಂದ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬಲ್ಲವು. </div><div> </div><div> ಒಂದು ಸ್ವಮೇಕ್ ಚಿತ್ರದ ಗೆಲುವು ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗದ ಸಾತ್ತ್ವಿಕ, ಹಾಗೂ ಸೃಜನಶೀಲ ಆಯುಸ್ಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯಾದರೂ ಇಂಥ ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ಜರೂರು ಇದೆ...</div><div> </div></div>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<div> ಒಂದು ಕಥೆಯನ್ನು ಬೆನ್ನತ್ತಿ ಆ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪಾತ್ರಗಳು, ಅವರ ಬದುಕು-ಬವಣೆ, ಸಂತಸ-ಸಲ್ಲಾಪ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತೋರಿಸುವ ಮಾದರಿಯ ಸಿನಿಮಾಗಳ ಕಾಲ ಮುಗಿದು ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಬರಲು ಶುರುವಾಗಿ ಹಲವು ದಶಕಗಳು ಕಳೆದಿವೆ.<div> </div><div> ಆದರೆ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗೆಯ ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿವೆ; ಅಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲ, ಇಂಥ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಸಿನಿಮಾಕಲೆಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಯಾವ ಕಂಜೂಸುತನವಿಲ್ಲದೆ ದುಡಿಸಿಕೊಂಡು ಕಲಾಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಿಂದ ನಳನಳಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಖುಷಿಯ ವಿಚಾರ.</div><div> </div><div> ಈ ಬಗೆಯ ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಿನಿಮಾ ಡಿ. ಸತ್ಯಪ್ರಕಾಶ್ ನಿರ್ದೇಶನದ ‘ರಾಮಾ ರಾಮಾ ರೇ...’ಕಥೆ ಮತ್ತು ಕಥಾನಕ – ನಾನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಿರುವ ಇವೆರಡರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇಷ್ಟೆ: ಕಥೆ ಎಂಬುದು ಹಲವು ಕಥಾನಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ವೃಕ್ಷವಾದರೆ, ಕಥಾನಕ – ವೃಕ್ಷವೊಂದರ ಕೊಂಬೆ ಅಥವಾ ರೆಂಬೆ.</div><div> </div><div> ಇಂತಹ ‘ಕಥಾನಕ ಕೇಂದ್ರಿತ’ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಹಲವು ರೆಂಬೆಕೊಂಬೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು, ಒಂದರೊಳಗೊಂದು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ, ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗುತ್ತ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ ಒಂದೊಂದು ರೆಂಬೆಕೊಂಬೆಯ ಹಿಂದೆಯೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮರವೇ ಇರುತ್ತದೆ!</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಆ ಮರವನ್ನು ಕಾಣಿಸುವುದು ಇವುಗಳ ಉದ್ದೇಶವಲ್ಲ; ಬದಲಿಗೆ ರೆಂಬೆಕೊಂಬೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಮೂಲ ಮರವನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನೇ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವತ್ತ ಇವು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತವೆ; ಅಥವಾ ಅವನ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತವೆ.</div><div> </div><div> ಒಂದು ಕಡೆ ಮರಣದಂಡನೆಗೆ ಈಡಾಗಿರುವ ಕೈದಿಯೊಬ್ಬ ಜೈಲಿನಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಓಡಿಬಂದು ಅಲೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಪ್ರೇಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಮನೆ, ಊರು, ಜಾತಿಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಓಡಿಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ; ಎರಡೂ ಮನೆಯವರು ಅವರ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.</div><div> </div><div> ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆ ಎಷ್ಟೋ ದಿನಗಳ ನಂತರ ತನ್ನ ಜೀಪನ್ನು ಹೊರತೆರೆದು ಯಾವುದೋ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೊರಟಿರುವ ಮೂರನೆಯ ಪಾತ್ರವಾದ ರಾಮಣ್ಣನ ಜೀಪಿನಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಪಾತ್ರಗಳು ಬಂದು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಈ ಮೂರೂ ಕಥಾನಕಗಳ ಪಾತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಮೂಲಕಥೆ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತದೆ.</div><div> </div><div> ಈ ನಡುವೆ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಕಥಾನಕದ ಪಾತ್ರಗಳಾದ ಬಸುರಿ ಹೆಂಗಸು ಹಾಗೂ ಮುದುಕಿಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಬಂದು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಚಿತ್ರಕಥೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೊಗಸಾಗಿ ಹೆಣೆಯಲಾಗಿದೆ. (2006ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ನಿರ್ದೇಶಕ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರೋ ಗೊಂಜಾಲೋನ ‘ಬೆಬಲ್’ ಸಿನಿಮಾದ ದಟ್ಟ ಪ್ರಭಾವ ಇದರ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲ.)</div><div> </div><div> ವೈನೋದಿಕ–ವಿಡಂಬನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಶುರುವಾಗುವ ದೃಶ್ಯಗಳು ಬರುಬರುತ್ತ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಈಡು ಮಾಡುತ್ತ ಸಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತ ಬಹಳ ಪೂರಕವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ.</div><div> </div><div> ಹುಲಿ–ಜಿಂಕೆ, ಆರಂಭ–ಮುಗಿತಾಯ, ಹುಟ್ಟು–ಸಾವು, ಮುಗ್ಧತೆ–ಕ್ರೌರ್ಯ, ಸರಿ–ತಪ್ಪು, ಒಳಿತು–ಕೆಡುಕು, ಹೀಗೆ ಹಲವು ವೈರುಧ್ಯಗಳನ್ನು ಸಿನಿಮಾ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಂದೂ ಮುಗಿಯದ ರಸ್ತೆಗಳು, ನಿರ್ಜೀವ ಜೀಪು, ಕುಣಿಕೆಯ ಹಗ್ಗ ತೊಟ್ಟಿಲಾಗುವ ರೂಪಕ – ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲ ರೂಪಕಗಳೂ ತಕ್ಕಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ.</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುವಾಗ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನೊಬ್ಬನ ಒಳಗೆ ಘಟಿಸುವ ಆಸ್ವಾದನೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವಗೊಂಡಿದೆಯೇ? ಎಂದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. </div><div> </div><div> ರೋಗಿಯೊಬ್ಬ ವೈದ್ಯನ ಬಳಿ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ. ರೋಗಿಗೂ ಗೊತ್ತು – ಈಗ ವೈದ್ಯ ಸೂಜಿ ಚುಚ್ಚಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು; ಹಾಗೆಯೇ ವೈದ್ಯನಿಗೂ ಗೊತ್ತು – ಈಗ ತಾನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಸೂಜಿಯನ್ನು ರೋಗಿಗೆ ಚುಚ್ಚಲೇಬೇಕು ಎಂದು.</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಒಬ್ಬ ಒಳ್ಳೆಯ, ನುರಿತ ವೈದ್ಯ ಹೇಗಿರುತ್ತಾನಪ್ಪಾ ಅಂದರೆ ರೋಗಿಯ ಜೊತೆ ಹರಟುತ್ತ ಹರಟುತ್ತಾ ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತೇ ಆಗದಂತೆ, ನೋವು ತಿಳಿಯದಂತೆ ನಾಜೂಕಾಗಿ ತನ್ನ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಸಿಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾನೆ! </div><div> </div><div> ಇದು ನಾಟಕ–ಸಿನಿಮಾ ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಕೊಡುವ ಸಮಾಜಮುಖೀ ಸಂದೇಶಗಳು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನಿಗೆ ಉಪದೇಶವಾಗದ ಹಾಗೆ, ಅಥವಾ ಚರ್ವಿತಚರ್ವಣವಾಗದ ಹಾಗೆ ಅವನ ಮೈಮರೆಸಿ ಅವನಿಗೇ ತಿಳಿಯದಂತೆ ತನ್ನ ಸೂಜಿಯಲ್ಲಿನ ‘ರಸೌಷಧ’ವನ್ನು ದಾಟಿಸಬೇಕಾದ ಸವಾಲು ಎಲ್ಲ ನಿರ್ದೇಶಕನಿಗೂ ಇದ್ದದ್ದೇ. </div><div> </div><div> ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದ ಚಿತ್ರಕತೆ ಇನ್ನೂ ಬಿಗುವಾಗಬಹುದಿತ್ತು. ಸಿನಿಮಾದ ಕಡೆಯ ಭಾಗವನ್ನಂತೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಲ್ಲೋ–ಡ್ರಾಮಾ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸಿನಿಮಾ ಇನ್ನೇನು ಈಗ ಮುಗಿಯಿತು ಆಗ ಮುಗಿಯಿತು ಎಂದು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರೂ ಹೊಸಹೊಸ ಮುಗಿತಾಯಗಳು ಒಂದರ ಹಿಂದೊಂದರಂತೆ ಬರುತ್ತವೆ.</div><div> </div><div> ಇವೆಲ್ಲವೂ ಕಥಾಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ತಾನೇತಾನಾಗಿ ಸಾವಯವಗೊಂಡು ಹೊಮ್ಮಿದ್ದರೆ ಸಿನಿಮಾಗೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ತೂಕ ಬರುತ್ತಿತ್ತು; ಆದರೆ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಿದಂತಿದೆ.</div><div> </div><div> ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆ ಮುದುಕಿಯು ಆಡುವ ಮಾತುಗಳು, ಕುಣಿಕೆಯ ಹಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ಜೋಳಿಗೆ ಕಟ್ಟುವಂತೆ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಸುವುದು, ವೇಷಧಾರಿಗಳು ಸಿನಿಮಾ ಮುಗಿತಾಯದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಂದು ಬೇಕೆಂದೇ ಅರ್ಜುನನ ಕರ್ತವ್ಯಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುವ ಕೃಷ್ಣನ ಗೀತೋಪದೇಶದ ಹಾಡು ಹಾಡುವುದು – ಹೀಗೆ, ಇಂಥ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಸಿನಿಮಾ ಲ್ಯಾಗ್ ಎನಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. </div><div> </div><div> ಯುವಪ್ರೇಮಿಗಳಾಗಿ ನಟಿಸಿರುವ ಧರ್ಮಣ್ಣ ಕಡೂರು ಮತ್ತು ಬಿಂಬಶ್ರೀ ನೀನಾಸಮ್, ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನಟಿಸಿರುವ ಶ್ರೀಧರ್ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಹಳ್ಳಿಗರ ಅಭಿನಯದಲ್ಲಿನ ಸಹಜತೆ ಮಿಕ್ಕ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ ಹಾಗೂ ಘನತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಿತ್ತು.</div><div> </div><div> ಕಥಾನಕದ ಕಂಟೆಂಟಿನ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ತೋರಿದ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಆಯಾ ನೆಲದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲೂ ತೋರಿದ್ದರೆ ಬಹುಶಃ ಸಿನಿಮಾ ಇನ್ನೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೃತಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. </div><div> </div><div> ವಿಜಯಪುರದ ಬರಡು ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆ, ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿನ ಪಾತ್ರಗಳು ಮಾಮೂಲಿ ಸಪಾಟು ಕನ್ನಡ ಮಾತನಾಡುವುದು (ಅಥವಾ ಎಫ್ಎಮ್ ಕನ್ನಡ) ದುರಂತ. ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾರಂಗದ ಮಾತೃಭಾಷೆ ಮಂಡ್ಯ ಭಾಷೆಯಾದರೆ; ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆ ಎಫ್ಎಮ್ ಕನ್ನಡ! ಇಂಥವನ್ನು ಇಂಥಾ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲೇ ಮೀರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಹೋದರೆ ದರ್ಶನ್–ಸುದೀಪ್ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಎಂದಾದರೂ ಮೀರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? </div><div> </div><div> ‘ರಾಮಾ ರಾಮಾ ರೇ...’ ಎಂಬ ಕನ್ನಡದ್ದೋ ಅಲ್ಲವೋ ತಿಳಿಯದಂತಿರುವ ವಿಚಿತ್ರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೂ ಸಿನಿಮಾದ ಕಂಟೆಂಟಿಗೂ ಯಾವ ಸಂಬಂಧವೂ ಇಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಒಳ್ಳೆಯ ಸೂಕ್ತ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಹುಡುಕಬಹುದಿತ್ತು.</div><div> </div><div> ‘ಫೇಸ್ಬುಕ್’ನಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಟ್ರೇಲರ್ಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದ ನನಗೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ದೊಡ್ಡ ಸಿನಿಮಾ ಆಗಬಹುದಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದ್ದ ‘ರಾಮಾರೇ’ಯನ್ನು ಸಣ್ಣದು ಮಾಡಿದೆ ಎನಿಸಿತು.</div><div> </div><div> ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಚಿತ್ರಮಂದಿರಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ಸಿನಿಮಾವನ್ನು ನೋಡದೆ ಇರಲಿಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಲ್ಲ. ನಿರ್ದೇಶಕ ಸತ್ಯಪ್ರಕಾಶ್ಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮೀರಿ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮವಾದ ಸಿನಿಮಾ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ ಖಂಡಿತಾ ಇದೆ.</div><div> </div><div> ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟಾರುಗಳು, ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಬಹುಭಾಷಾ ನಟರು ಎಲ್ಲರೂ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಹಣಸುರಿದು ತಂದು ರೀಮೇಕು ಮಾಡಿ ಗಲ್ಲಾಪೆಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ– ಹೊಸ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಹೊಸ ನಿರ್ಮಾಪಕರು, ಹೊಸ ತಂಡಗಳು, ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತ ಕಥೆಗೆ ಜೀವ ತುಂಬಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ಕ್ರಿಯೆ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡದು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದೇನೆ.</div><div> </div><div> ಹಾಗಂತ ಕುರುಡು ಕನ್ನಡ ಅಭಿಮಾನದಿಂದ, ಇದು ಸ್ವಮೇಕ್ ಎಂಬ ಏಕೈಕ ಕಾರಣದಿಂದ, ಮಾಡಿದ್ದೆಲ್ಲ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದದ್ದು ಎಂದು ಕೊಂಡಾಡಬೇಕಿಲ್ಲ.</div><div> </div><div> ನಿಜವಾಗಿಯೂ ನೂರು ರೀಮೇಕ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಗಲ್ಲಾಪೆಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಿಸಿಬಿಟ್ಟ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗ ಪ್ರಕಾಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಈ ನೂರರ ಬದಲು ಗಟ್ಟಿಯಾದ, ಇಡೀ ಭಾರತವೇ ಒಮ್ಮೆ ತಿರುಗಿ ನೋಡಬಲ್ಲಂಥ ಎರಡೇ ಎರಡು ಸ್ವಮೇಕ್ ಚಿತ್ರಗಳು ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗವನ್ನು ಸತ್ತ್ವಯುತವಾಗಿ ಒಳಗಿನಿಂದ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬಲ್ಲವು. </div><div> </div><div> ಒಂದು ಸ್ವಮೇಕ್ ಚಿತ್ರದ ಗೆಲುವು ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗದ ಸಾತ್ತ್ವಿಕ, ಹಾಗೂ ಸೃಜನಶೀಲ ಆಯುಸ್ಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯಾದರೂ ಇಂಥ ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ಜರೂರು ಇದೆ...</div><div> </div></div>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>