<p>ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉಷ್ಣ ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಹರಾವೂ ಒಂದು. ಇದು ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿದ್ದು, ಆಲ್ಜಿರಿಯಾ, ಚಾಡ್, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಲಿಬಿಯಾ, ಮಾಲಿ, ಮೊರೊಕ್ಕೊ, ನಿಗ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಸಹಾರ, ಸೂಡಾನ್, ಟುನೇಷಿಯಾವನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ. ಲಿಬಿಯಾನ್ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲದೇ ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದ ನಾಲ್ಕನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ.</p>.<p>ಪಶ್ಚಿಮದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಆಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಸಾಗರದ ಗಡಿರೇಖೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಮೆಡಿಟೇರಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ , ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ನಿಗರ್ ಕಣಿವೆಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣವು ಅತ್ಯಧಿಕ ಉಷ್ಣಾಂಶದಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.ಮರಳುಗಾಡು, ಮರಳಿನ ಸಮುದ್ರ, ಮರಳುದಿನ್ನೆ,ಉಪ್ಪಿನ ಭೂಮಿ, ಒಣ ಕಣಿವೆಗಳು, ಶಿಲೆಗಳು, ನದಿಗಳು ಸೇರಿ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮರುಭೂಮಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.</p>.<p><strong>ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಗಳು</strong><br />ಈ ಮರುಭೂಮಿಯ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗಗಳ ಕೆಲವೆಡೆ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಪ್ರದೇಶವಿರುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರುಭೂಮಿಯ ರಚನೆಯು ಗಾಳಿಯ ವೇಗದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿತವಾಗಿದ್ದು, ವಿರಳವಾಗಿ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಇದರ ಸ್ಪರೂಪ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಮರಳು ದಿನ್ನೆಗಳು 590 ಅಡಿಗಿಂತಲೂ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಶಿಲೆಗಳು ಜ್ವಾಲೆಯನ್ನು ಹೊರಸೂಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಿಮದ ಮಳೆಯಾಗಬಹುದು. ದಕ್ಷಿಣ ಆಲ್ಜಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 2012ರಲ್ಲಿ ಹಿಮದ ಮಳೆಯಾಗಿತ್ತು.</p>.<p>ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬರುವ ನದಿಯು ಆಯಾ ಋತುಗೆ ತಕ್ಕನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೈಲ್ ನದಿಯು ಇದೇ ಮರುಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>20ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸರೋವರಗಳಿದ್ದು, ಬಹುತೇಕ ಉಪ್ಪು ನೀರನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಚಾಡ್ ಸರೋವರ ಮಾತ್ರ ಸಿಹಿ ನೀರಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಸುಮಾರು 20 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಮಂದಿ ಈ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಬಹುತೇಕರು ಅಲೆಮಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಭಾಗದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಖರ್ಜೂರ ಮರಗಳಲ್ಲದೇ. ತಮಾರಿಸ್ಕ ಮತ್ತು ಅಕೆಶೀಯಾ ನೆಲದಡಿಯವರೆಗೆತನ್ನ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಈ ಖರ್ಜೂರ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಅರಬ್ಬರು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಈ ಖರ್ಜೂರ ಮರ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಕೊಂಬೆಗಳಿಂದ ತೊಲೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದರ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಬುಟ್ಟಿ ಹೆಣೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಲ್ಲದೇ, ಗುಡಿಸಲು ಕಟ್ಟಲು ಈ ಮರದ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚು.</p>.<p>ಒಂಟೆ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಣಿ. ಅತಿ ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು ಬಾಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇದಕ್ಕಿದ್ದು, 50 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ಗಿಂತಲೂ ಅಧಿಕ ಉಷ್ಣಾಂಶವಿದ್ದರೂ ನೀರು ಕುಡಿಯದೇ ಬದುಕಬಲ್ಲದು. ಒಂಟೆ ಮತ್ತು ಮೇಕೆಗಳು ಅಲೆಮಾರಿಗಳ ಪ್ರಿಯವಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳು. ಇದಲ್ಲದೇ ನರಿಗಳ ವಿವಿಧ ತಳಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.</p>.<p>**</p>.<p><strong>ಮರುಭೂಮಿ</strong>: ಸಹರಾ<br /><strong>ಉದ್ದ:</strong> 9,400 ಕಿ.ಮೀ<br /><strong>ಪ್ರದೇಶ</strong>: ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉಷ್ಣ ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಹರಾವೂ ಒಂದು. ಇದು ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿದ್ದು, ಆಲ್ಜಿರಿಯಾ, ಚಾಡ್, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಲಿಬಿಯಾ, ಮಾಲಿ, ಮೊರೊಕ್ಕೊ, ನಿಗ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಸಹಾರ, ಸೂಡಾನ್, ಟುನೇಷಿಯಾವನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ. ಲಿಬಿಯಾನ್ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲದೇ ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದ ನಾಲ್ಕನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ.</p>.<p>ಪಶ್ಚಿಮದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಆಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಸಾಗರದ ಗಡಿರೇಖೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಮೆಡಿಟೇರಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ , ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ನಿಗರ್ ಕಣಿವೆಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣವು ಅತ್ಯಧಿಕ ಉಷ್ಣಾಂಶದಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.ಮರಳುಗಾಡು, ಮರಳಿನ ಸಮುದ್ರ, ಮರಳುದಿನ್ನೆ,ಉಪ್ಪಿನ ಭೂಮಿ, ಒಣ ಕಣಿವೆಗಳು, ಶಿಲೆಗಳು, ನದಿಗಳು ಸೇರಿ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮರುಭೂಮಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.</p>.<p><strong>ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಗಳು</strong><br />ಈ ಮರುಭೂಮಿಯ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗಗಳ ಕೆಲವೆಡೆ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಪ್ರದೇಶವಿರುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರುಭೂಮಿಯ ರಚನೆಯು ಗಾಳಿಯ ವೇಗದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿತವಾಗಿದ್ದು, ವಿರಳವಾಗಿ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಇದರ ಸ್ಪರೂಪ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಮರಳು ದಿನ್ನೆಗಳು 590 ಅಡಿಗಿಂತಲೂ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಶಿಲೆಗಳು ಜ್ವಾಲೆಯನ್ನು ಹೊರಸೂಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಿಮದ ಮಳೆಯಾಗಬಹುದು. ದಕ್ಷಿಣ ಆಲ್ಜಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 2012ರಲ್ಲಿ ಹಿಮದ ಮಳೆಯಾಗಿತ್ತು.</p>.<p>ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬರುವ ನದಿಯು ಆಯಾ ಋತುಗೆ ತಕ್ಕನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೈಲ್ ನದಿಯು ಇದೇ ಮರುಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>20ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸರೋವರಗಳಿದ್ದು, ಬಹುತೇಕ ಉಪ್ಪು ನೀರನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಚಾಡ್ ಸರೋವರ ಮಾತ್ರ ಸಿಹಿ ನೀರಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಸುಮಾರು 20 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಮಂದಿ ಈ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಬಹುತೇಕರು ಅಲೆಮಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಭಾಗದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಖರ್ಜೂರ ಮರಗಳಲ್ಲದೇ. ತಮಾರಿಸ್ಕ ಮತ್ತು ಅಕೆಶೀಯಾ ನೆಲದಡಿಯವರೆಗೆತನ್ನ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಈ ಖರ್ಜೂರ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಅರಬ್ಬರು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಈ ಖರ್ಜೂರ ಮರ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಕೊಂಬೆಗಳಿಂದ ತೊಲೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದರ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಬುಟ್ಟಿ ಹೆಣೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಲ್ಲದೇ, ಗುಡಿಸಲು ಕಟ್ಟಲು ಈ ಮರದ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚು.</p>.<p>ಒಂಟೆ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಣಿ. ಅತಿ ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು ಬಾಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇದಕ್ಕಿದ್ದು, 50 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ಗಿಂತಲೂ ಅಧಿಕ ಉಷ್ಣಾಂಶವಿದ್ದರೂ ನೀರು ಕುಡಿಯದೇ ಬದುಕಬಲ್ಲದು. ಒಂಟೆ ಮತ್ತು ಮೇಕೆಗಳು ಅಲೆಮಾರಿಗಳ ಪ್ರಿಯವಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳು. ಇದಲ್ಲದೇ ನರಿಗಳ ವಿವಿಧ ತಳಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.</p>.<p>**</p>.<p><strong>ಮರುಭೂಮಿ</strong>: ಸಹರಾ<br /><strong>ಉದ್ದ:</strong> 9,400 ಕಿ.ಮೀ<br /><strong>ಪ್ರದೇಶ</strong>: ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>