<p>ದೂರದರ್ಶಕ ಅಥವಾ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ ಎಂದು ಕೂಡಲೇ ನೆನಪಿಗೆ ಬರುವುದು ವಿಜ್ಞಾನಿ ಗೆಲಿಲಿಯೊ ಹೆಸರು. ಏಕೆಂದರೆ, ನಿಮ್ನ ಮತ್ತು ಪೀನಮಸೂರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ದೂರದರ್ಶಕವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ ಮೊದಲ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಅವರು.</p>.<p>ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೀರ ಸಮೀಪದಿಂದ ನೋಡುವಂತಹ ಈ ದೂರದರ್ಶಕವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದ ಗೆಲಿಲಿಯೊಗೆ ಅಭಿನಂದನೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು.</p>.<p>ಅಂದ ಹಾಗೆ, ಈ ದೂರದರ್ಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಿಧಗಳಿವೆ. ಮಸೂರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ತಯಾರಿಸಿದ ದೂರದರ್ಶಕಗಳಿಗೆ ವಕ್ರೀಭವನ ದೂರದರ್ಶಕ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ನಿಮ್ನ ದರ್ಪಣ ಅಂದರೆ ಕನ್ನಡಿ ಬಳಸಿ ತಯಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಫಲನ ದೂರದರ್ಶಕಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ದೂರದರ್ಶಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅಥವಾ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟಿವ್ ಲೆನ್ಸ್(objective lens) ಅಂದರೆ ವಸ್ತು ಮಸೂರದ ವ್ಯಾಸದಿಂದ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೂರದರ್ಶಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು, ಮಸೂರದ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ M=F/fe ಸೂತ್ರವನ್ನು ದೂರದರ್ಶಕ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ M ಪ್ರತಿಬಿಂಬ, F ಸಂಗಮದೂರ (ಫೋಕಲ್ ಲೆನ್ತ್), fe ನೇತ್ರ ಮಸೂರದ(eye piece)ಸಂಗಮ ದೂರ ಎಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕು.</p>.<p>ಈಗ ನಾವು ಮಸೂರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಸರಳವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಬಹುದಾದ ವಕ್ರೀಭವನ ದೂರದರ್ಶಕ ರಚನಾ ವಿಧಾನ ತಿಳಿಯೋಣ.</p>.<p><strong>ಬೇಕಾಗುವ ಪರಿಕರಗಳು</strong></p>.<p>1. ಪೀನಮಸೂರ 50 ಸೆಂ. ಮೀ ಸಂಗಮದೂರ(F L)</p>.<p>2. 10x ಅಕ್ಷಿ ಮಸೂರ (eye piece)</p>.<p>3. 2 ಇಂಚು ವ್ಯಾಸದ ಪಿ.ವಿ.ಸಿ.ಕೊಳವೆ (50 ಸೆಂ. ಮೀ ಸಂಗಮದೂರ)</p>.<p>4. ಎರಡು ಪೈಪ್ ತುದಿ ಮುಚ್ಚುವ ಮುಚ್ಚಳ (endcap)</p>.<p>5. 15 ಸೆಂ. ಮೀ ಉದ್ದದ 3/4 ಇಂಚು ಪಿ.ವಿ.ಸಿ ಕೊಳವೆ.</p>.<p>ತಯಾರಿಸುವ ವಿಧಾನ</p>.<p>50 ಸೆಂ. ಮೀ ಉದ್ದದ ಪಿ.ವಿ.ಸಿ ಕೊಳವೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.</p>.<p>ಸುಮಾರು 50 ಸೆಂ. ಮೀ ಸಂಗಮದೂರದ ವಸ್ತು ಮಸೂರವನ್ನು(objective lens) ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸಂಗಮದೂರ ಕಂಡು ಹಿಡಿದು, ಒಂದು end cap ನಲ್ಲಿ ಮಸೂರಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಅಗಲದ ರಂಧ್ರ ಮಾಡಿ ವಸ್ತು ಮಸೂರವನ್ನುಸಿಕ್ಕಿಸಿ.</p>.<p>ವಸ್ತು ಮಸೂರ ಸಿಕ್ಕಿಸಿದ ಎಂಡ್ಕ್ಯಾಪ್ ಅನ್ನು ಕೊಳವೆಯ ಒಂದು ಕಡೆ ಫಿಕ್ಸ್ ಮಾಡಿ.</p>.<p>ಈಗ ವಸ್ತು ಮಸೂರವನ್ನು 15 ಸೆಂ.ಮೀ ಉದ್ದದ 3/4 ಇಂಚಿನ ಕೊಳವೆಯ ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿಸಿ. ಅದನ್ನು ರಂಧ್ರ ಮಾಡಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಎಂಡ್ ಕ್ಯಾಪ್ಗೆ ಸೇರಿಸಿ, ಹಾಗೆಯೇ ದೊಡ್ಡ ಕೊಳವೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಸಿ. ಈಗ ವಕ್ರೀಭವನ ದೂರದರ್ಶಕ ತಯಾರಿಯಾಯಿತು.</p>.<p>ದೂರದರ್ಶಕದ ಅಕ್ಷಿ ಮಸೂರ (Eye piece) ಇರುವ ಭಾಗದಿಂದ ದೂರದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ. ವಸ್ತುಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುವ ತನಕ ಅಕ್ಷಿ ಮಸೂರವನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಸರಿದಾಡಿಸಿ. ದೂರದ ವಸ್ತುಗಳು ತುಂಬಾ ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಬಂದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.</p>.<p>ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆ ಈ ರೀತಿಯ ಗೆಲಿಲಿಯೊ ದೂರದರ್ಶಕದ ಮೂಲಕ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ, ಕಂದಕಗಳು, ಗುಡ್ಡ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದು.</p>.<p>ಆಕ್ರೊಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಲೆನ್ಸ್(Achromatic lens) ಬಳಸಿದರೆ ಇನ್ನೂ ಉತ್ತಮ ದೂರದರ್ಶಕ ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ಇದು ದೊರೆಯುವುದು ದುರ್ಲಭ.</p>.<p class="Subhead">ದೂರದರ್ಶಕ ತಯಾರಿ ಕುರಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ: 9448565534</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ದೂರದರ್ಶಕ ಅಥವಾ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ ಎಂದು ಕೂಡಲೇ ನೆನಪಿಗೆ ಬರುವುದು ವಿಜ್ಞಾನಿ ಗೆಲಿಲಿಯೊ ಹೆಸರು. ಏಕೆಂದರೆ, ನಿಮ್ನ ಮತ್ತು ಪೀನಮಸೂರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ದೂರದರ್ಶಕವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ ಮೊದಲ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಅವರು.</p>.<p>ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೀರ ಸಮೀಪದಿಂದ ನೋಡುವಂತಹ ಈ ದೂರದರ್ಶಕವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದ ಗೆಲಿಲಿಯೊಗೆ ಅಭಿನಂದನೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು.</p>.<p>ಅಂದ ಹಾಗೆ, ಈ ದೂರದರ್ಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಿಧಗಳಿವೆ. ಮಸೂರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ತಯಾರಿಸಿದ ದೂರದರ್ಶಕಗಳಿಗೆ ವಕ್ರೀಭವನ ದೂರದರ್ಶಕ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ನಿಮ್ನ ದರ್ಪಣ ಅಂದರೆ ಕನ್ನಡಿ ಬಳಸಿ ತಯಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಫಲನ ದೂರದರ್ಶಕಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ದೂರದರ್ಶಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅಥವಾ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಬ್ಜೆಕ್ಟಿವ್ ಲೆನ್ಸ್(objective lens) ಅಂದರೆ ವಸ್ತು ಮಸೂರದ ವ್ಯಾಸದಿಂದ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೂರದರ್ಶಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು, ಮಸೂರದ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ M=F/fe ಸೂತ್ರವನ್ನು ದೂರದರ್ಶಕ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ M ಪ್ರತಿಬಿಂಬ, F ಸಂಗಮದೂರ (ಫೋಕಲ್ ಲೆನ್ತ್), fe ನೇತ್ರ ಮಸೂರದ(eye piece)ಸಂಗಮ ದೂರ ಎಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕು.</p>.<p>ಈಗ ನಾವು ಮಸೂರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಸರಳವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಬಹುದಾದ ವಕ್ರೀಭವನ ದೂರದರ್ಶಕ ರಚನಾ ವಿಧಾನ ತಿಳಿಯೋಣ.</p>.<p><strong>ಬೇಕಾಗುವ ಪರಿಕರಗಳು</strong></p>.<p>1. ಪೀನಮಸೂರ 50 ಸೆಂ. ಮೀ ಸಂಗಮದೂರ(F L)</p>.<p>2. 10x ಅಕ್ಷಿ ಮಸೂರ (eye piece)</p>.<p>3. 2 ಇಂಚು ವ್ಯಾಸದ ಪಿ.ವಿ.ಸಿ.ಕೊಳವೆ (50 ಸೆಂ. ಮೀ ಸಂಗಮದೂರ)</p>.<p>4. ಎರಡು ಪೈಪ್ ತುದಿ ಮುಚ್ಚುವ ಮುಚ್ಚಳ (endcap)</p>.<p>5. 15 ಸೆಂ. ಮೀ ಉದ್ದದ 3/4 ಇಂಚು ಪಿ.ವಿ.ಸಿ ಕೊಳವೆ.</p>.<p>ತಯಾರಿಸುವ ವಿಧಾನ</p>.<p>50 ಸೆಂ. ಮೀ ಉದ್ದದ ಪಿ.ವಿ.ಸಿ ಕೊಳವೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.</p>.<p>ಸುಮಾರು 50 ಸೆಂ. ಮೀ ಸಂಗಮದೂರದ ವಸ್ತು ಮಸೂರವನ್ನು(objective lens) ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸಂಗಮದೂರ ಕಂಡು ಹಿಡಿದು, ಒಂದು end cap ನಲ್ಲಿ ಮಸೂರಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಅಗಲದ ರಂಧ್ರ ಮಾಡಿ ವಸ್ತು ಮಸೂರವನ್ನುಸಿಕ್ಕಿಸಿ.</p>.<p>ವಸ್ತು ಮಸೂರ ಸಿಕ್ಕಿಸಿದ ಎಂಡ್ಕ್ಯಾಪ್ ಅನ್ನು ಕೊಳವೆಯ ಒಂದು ಕಡೆ ಫಿಕ್ಸ್ ಮಾಡಿ.</p>.<p>ಈಗ ವಸ್ತು ಮಸೂರವನ್ನು 15 ಸೆಂ.ಮೀ ಉದ್ದದ 3/4 ಇಂಚಿನ ಕೊಳವೆಯ ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿಸಿ. ಅದನ್ನು ರಂಧ್ರ ಮಾಡಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಎಂಡ್ ಕ್ಯಾಪ್ಗೆ ಸೇರಿಸಿ, ಹಾಗೆಯೇ ದೊಡ್ಡ ಕೊಳವೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಸಿ. ಈಗ ವಕ್ರೀಭವನ ದೂರದರ್ಶಕ ತಯಾರಿಯಾಯಿತು.</p>.<p>ದೂರದರ್ಶಕದ ಅಕ್ಷಿ ಮಸೂರ (Eye piece) ಇರುವ ಭಾಗದಿಂದ ದೂರದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ. ವಸ್ತುಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುವ ತನಕ ಅಕ್ಷಿ ಮಸೂರವನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಸರಿದಾಡಿಸಿ. ದೂರದ ವಸ್ತುಗಳು ತುಂಬಾ ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಬಂದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.</p>.<p>ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆ ಈ ರೀತಿಯ ಗೆಲಿಲಿಯೊ ದೂರದರ್ಶಕದ ಮೂಲಕ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ, ಕಂದಕಗಳು, ಗುಡ್ಡ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದು.</p>.<p>ಆಕ್ರೊಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಲೆನ್ಸ್(Achromatic lens) ಬಳಸಿದರೆ ಇನ್ನೂ ಉತ್ತಮ ದೂರದರ್ಶಕ ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ಇದು ದೊರೆಯುವುದು ದುರ್ಲಭ.</p>.<p class="Subhead">ದೂರದರ್ಶಕ ತಯಾರಿ ಕುರಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ: 9448565534</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>