<p>ಬೋಧಿಸತ್ವನು ಈಗ ವಾರಣಸಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ದೊಡ್ಡ ಗುರುಕುಲವೊಂದರ ಆಚಾರ್ಯನಾಗಿದ್ದನು. ಅವನಲ್ಲಿ ಐನೂರು ಶಿಷ್ಯರಿದ್ದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ಸಂಜೀವ ಎಂಬ ಶಿಷ್ಯನೊಬ್ಬನಿದ್ದ; ಸತ್ತವರನ್ನು ಬದುಕಿಸಬಲ್ಲಂಥ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ಬೋಧಿಸತ್ವನು ಕಲಿಸಿಕೊಟ್ಟ.</p>.<p>ಶಿಷ್ಯರೆಲ್ಲರೂ ಒಂದು ದಿನ ಕಾಡಿಗೆ ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ತರಲು ಹೋದರು. ಸಂಜೀವ ಅಲ್ಲೊಂದು ಸತ್ತ ಹುಲಿಯನ್ನು ನೋಡಿದ. ‘ಈ ಹುಲಿಯನ್ನು ನಾನು ಈಗ ಬದುಕಿಸುವೆನು’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತ, ಅವನು ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಲು ತೊಡಗಿದ.</p>.<p>ಆ ಸತ್ತ ಹುಲಿಗೆ ಕೂಡಲೇ ಜೀವ ಬಂದಿತು. ಎದುರಿಗಿದ್ದ ಸಂಜೀವನ ಮೇಲೆಯೇ ಅದು ಹಾರಿತು; ಅವನನ್ನು ಕೊಂದು ತಿಂದು, ಅದರ ಹಸಿವನ್ನು ನೀಗಿಸಿಕೊಂಡಿತು.</p>.<p>* * *</p>.<p>ಇದು ಬುದ್ಧನ ಜಾತಕಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು; ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಕಥೆ ಇದೆಯೆನ್ನಿ!</p>.<p>ಈ ಕಥೆಗಿರುವ ಸ್ವಾರಸ್ಯಗಳು ಹಲವು.</p>.<p>ಅಪಾತ್ರರಿಗೆ ನಾನು ಮಾಡುವ ಸಹಾಯವೂ ನಮಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನೇ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು – ಎಂಬುದನ್ನೂ ಇದು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ನಾವು ಯಾವ ಕೆಲಸವನ್ನೇ ಆಗಲಿ, ಅದನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಹಲವು ಸಲ ಯೋಚಿಸಬೇಕು. ‘ನಾನು ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ಅದರ ದೆಸೆಯಿಂದ ಏನಾಗುವುದು‘ ಎಂದು ಮನನ ಮಾಡಿ ಆ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಬೇಕು.</p>.<p>ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು, ಹೌದು. ಆದರೆ ನಾವು ಯಾರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಹೊರಟಿದ್ದೇವೆಯೋ ಅವರಿಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅದರ ಅಗತ್ಯ ಇದೆಯೋ – ಎಂಬುದೂ ವಿಚಾರಾರ್ಹ. ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರು ಈ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಅರ್ಹರು ಎಂಬುದನ್ನೂ ಯೋಚಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ದುಷ್ಟರಿಗೆ ಮಾಡುವ ಸಹಾಯ ನಮಗೂ ಸಮಾಜಕ್ಕೂ ಕೇಡನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಒಳಿತನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡದು.</p>.<p>ನಾವು ಕಲಿತಿರುವ ವಿದ್ಯೆಯೆಲ್ಲವೂ ಒಳಿತನ್ನೇ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವಂತೆಯೂ ಇಲ್ಲ; ಸಮಯ–ಸಂದರ್ಭಗಳು ಒಳಿತು–ಕೆಡಕುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮುದ್ದು ಮಾಡಬೇಕಾದ್ದು ಕರ್ತವ್ಯ. ಆದರೆ ಅವರು ತಪ್ಪುಮಾಡಿದಾಗಲೂ ಅವರನ್ನು ಮುದ್ದು ಮಾಡುವುದು ತಪ್ಪೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಯಾವಾಗ ಅವರನ್ನು ರಮಿಸಿಬೇಕು, ಯಾವಾಗ ಶಿಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಪರಿಜ್ಞಾನ ನಮಗಿರಬೇಕು.</p>.<p>ಸಂಜೀವನಿಗೆ ಸತ್ತವರನ್ನು ಬದುಕಿಸುವ ವಿದ್ಯೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಆ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಅದರ ಸಾಧಕ–ಬಾಧಕಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸಲಿಲ್ಲ. ‘ಇವನು ನನಗೆ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಕೊಟ್ಟವನು, ಇವನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬಾರದು’ ಎಂಬ ಅರಿವು ಹುಲಿಗೆ ಮೂಡುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ?</p>.<p>ಹೀಗಾಗಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಅದರ ಫಲಾಫಲಗಳನನ್ನು ಕುರಿತು ಹತ್ತು ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಯೋಚಿಸುವುದು ಒಳಿತು.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಬೋಧಿಸತ್ವನು ಈಗ ವಾರಣಸಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ದೊಡ್ಡ ಗುರುಕುಲವೊಂದರ ಆಚಾರ್ಯನಾಗಿದ್ದನು. ಅವನಲ್ಲಿ ಐನೂರು ಶಿಷ್ಯರಿದ್ದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ಸಂಜೀವ ಎಂಬ ಶಿಷ್ಯನೊಬ್ಬನಿದ್ದ; ಸತ್ತವರನ್ನು ಬದುಕಿಸಬಲ್ಲಂಥ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ಬೋಧಿಸತ್ವನು ಕಲಿಸಿಕೊಟ್ಟ.</p>.<p>ಶಿಷ್ಯರೆಲ್ಲರೂ ಒಂದು ದಿನ ಕಾಡಿಗೆ ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ತರಲು ಹೋದರು. ಸಂಜೀವ ಅಲ್ಲೊಂದು ಸತ್ತ ಹುಲಿಯನ್ನು ನೋಡಿದ. ‘ಈ ಹುಲಿಯನ್ನು ನಾನು ಈಗ ಬದುಕಿಸುವೆನು’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತ, ಅವನು ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಲು ತೊಡಗಿದ.</p>.<p>ಆ ಸತ್ತ ಹುಲಿಗೆ ಕೂಡಲೇ ಜೀವ ಬಂದಿತು. ಎದುರಿಗಿದ್ದ ಸಂಜೀವನ ಮೇಲೆಯೇ ಅದು ಹಾರಿತು; ಅವನನ್ನು ಕೊಂದು ತಿಂದು, ಅದರ ಹಸಿವನ್ನು ನೀಗಿಸಿಕೊಂಡಿತು.</p>.<p>* * *</p>.<p>ಇದು ಬುದ್ಧನ ಜಾತಕಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು; ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಕಥೆ ಇದೆಯೆನ್ನಿ!</p>.<p>ಈ ಕಥೆಗಿರುವ ಸ್ವಾರಸ್ಯಗಳು ಹಲವು.</p>.<p>ಅಪಾತ್ರರಿಗೆ ನಾನು ಮಾಡುವ ಸಹಾಯವೂ ನಮಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನೇ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು – ಎಂಬುದನ್ನೂ ಇದು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ನಾವು ಯಾವ ಕೆಲಸವನ್ನೇ ಆಗಲಿ, ಅದನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಹಲವು ಸಲ ಯೋಚಿಸಬೇಕು. ‘ನಾನು ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ಅದರ ದೆಸೆಯಿಂದ ಏನಾಗುವುದು‘ ಎಂದು ಮನನ ಮಾಡಿ ಆ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಬೇಕು.</p>.<p>ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು, ಹೌದು. ಆದರೆ ನಾವು ಯಾರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಹೊರಟಿದ್ದೇವೆಯೋ ಅವರಿಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅದರ ಅಗತ್ಯ ಇದೆಯೋ – ಎಂಬುದೂ ವಿಚಾರಾರ್ಹ. ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರು ಈ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಅರ್ಹರು ಎಂಬುದನ್ನೂ ಯೋಚಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ದುಷ್ಟರಿಗೆ ಮಾಡುವ ಸಹಾಯ ನಮಗೂ ಸಮಾಜಕ್ಕೂ ಕೇಡನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಒಳಿತನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡದು.</p>.<p>ನಾವು ಕಲಿತಿರುವ ವಿದ್ಯೆಯೆಲ್ಲವೂ ಒಳಿತನ್ನೇ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವಂತೆಯೂ ಇಲ್ಲ; ಸಮಯ–ಸಂದರ್ಭಗಳು ಒಳಿತು–ಕೆಡಕುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮುದ್ದು ಮಾಡಬೇಕಾದ್ದು ಕರ್ತವ್ಯ. ಆದರೆ ಅವರು ತಪ್ಪುಮಾಡಿದಾಗಲೂ ಅವರನ್ನು ಮುದ್ದು ಮಾಡುವುದು ತಪ್ಪೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಯಾವಾಗ ಅವರನ್ನು ರಮಿಸಿಬೇಕು, ಯಾವಾಗ ಶಿಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಪರಿಜ್ಞಾನ ನಮಗಿರಬೇಕು.</p>.<p>ಸಂಜೀವನಿಗೆ ಸತ್ತವರನ್ನು ಬದುಕಿಸುವ ವಿದ್ಯೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಆ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಅದರ ಸಾಧಕ–ಬಾಧಕಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸಲಿಲ್ಲ. ‘ಇವನು ನನಗೆ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಕೊಟ್ಟವನು, ಇವನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬಾರದು’ ಎಂಬ ಅರಿವು ಹುಲಿಗೆ ಮೂಡುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ?</p>.<p>ಹೀಗಾಗಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಅದರ ಫಲಾಫಲಗಳನನ್ನು ಕುರಿತು ಹತ್ತು ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಯೋಚಿಸುವುದು ಒಳಿತು.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>