<p>ಕಿಮತ್ರ ಚಿತ್ರಂ ಯತ್ಸಂತಃ ಪರಾನುಗ್ರಹತತ್ಪರಾಃ ।</p>.<p>ನಹಿ ಸ್ವದೇಹಶೈತ್ಯಾಯ ಜಾಯಂತೇ ಚಂದನದ್ರುಮಾಃ ।।</p>.<p>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</p>.<p>‘ಸಜ್ಜನರು ಎಂದಿಗೂ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿಯೇ ಉತ್ಸುಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ; ಇದರಲ್ಲಿ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಏನಿದೆ? ಗಂಧದ ಮರಗಳು ಬೆಳೆಯುವುದೇ ಬೇರೆಯವರ ತಾಪವನ್ನು ಶಮನಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಹೊರತು ಅವುಗಳ ಮೈಯನ್ನು ತಂಪಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಲ್ಲವಷ್ಟೆ!’</p>.<p>ಪರೋಪಕಾರದ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಈ ಸುಭಾಷಿತ ಸೊಗಸಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಿದೆ.</p>.<p>ಉಪಕಾರಬುದ್ಧಿ ಎಂಬುದು ಸಹಜಸ್ವಭಾವ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಉಪಕಾರ ಎಂದರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದು, ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಕಷ್ಟವನ್ನು ದೂರಮಾಡುವುದು, ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಕೊಡದಿರುವುದು. ಇಂಥ ಗುಣಗಳನ್ನು ಪಡೆದವರನ್ನೇ ಸಜ್ಜನರು ಎಂದು ಕರೆಯುವುದು.</p>.<p>ಸಜ್ಜನರು ಹೀಗೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಯಾವಾಗ? ಸಜ್ಜನರು ಯಾವಾಗ ಬಿಡುವಾಗಿ ಇರುತ್ತಾರೋ ಅಥವಾ ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಸಂತೋಷವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೋ ಆಗ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ; ಅವರು ಬೇರೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡಲು ಸದಾ ಸಿದ್ಧರಿರುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ಸುಭಾಷಿತ ಇನ್ನೊಂದು ಸಂಗತಿಯನ್ನೂ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ. ಸಜ್ಜನರು ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದಾದರೂ ಏಕೆ? ‘ಇಂದು ನಾನು ಅವನಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ನಾಳೆ ಅವನು ನನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು’ – ಈ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ; ಉಪಕಾರಬುದ್ಧಿ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸಹಜಗುಣವೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಹೇಳಲು ಅದು ಒಂದು ಸೊಗಸಾದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಶ್ರೀಗಂಧದ ಕೊರಡನ್ನು ತೇದು ಅದರ ಲೇಪನವನ್ನು ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಶರೀರದ ತಾಪವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶ್ರೀಗಂಧದ ಪ್ರಯೋಜನವೇ ಇದು. ಇದು ಶ್ರೀಗಂಧದ ಮರಕ್ಕೂ ಗೊತ್ತು – ತನ್ನನ್ನು ತೇಯ್ದು ತನ್ನ ಜೀವರಸವನ್ನು ಮೈಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವವರು ಇತರರು, ಅವರ ದೇಹದ ತಾಪವನ್ನು ಶಮನಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಂದು. ಆದರೂ ಶ್ರೀಗಂಧದ ಸಸಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ಮರವಾಗುತ್ತದೆ; ಕೊಡಲಿಗೆ ದೇಹವನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ; ಮೈಯನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟು ಬೇರೊಬ್ಬರ ಸಂಕಟವನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಅದೂ ಪರಿಮಳದ ಜೊತೆಗೆ.</p>.<p>ಸಜ್ಜನರೂ ಹೀಗೆಯೇ – ತಮಗಾಗಿರುವ, ಆಗಬಹುದಾದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಬೇರೊಬ್ಬರ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ, ಸಮಾಜದ ಏಳಿಗೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸದಾ ಸಿದ್ಧರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಕಿಮತ್ರ ಚಿತ್ರಂ ಯತ್ಸಂತಃ ಪರಾನುಗ್ರಹತತ್ಪರಾಃ ।</p>.<p>ನಹಿ ಸ್ವದೇಹಶೈತ್ಯಾಯ ಜಾಯಂತೇ ಚಂದನದ್ರುಮಾಃ ।।</p>.<p>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</p>.<p>‘ಸಜ್ಜನರು ಎಂದಿಗೂ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿಯೇ ಉತ್ಸುಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ; ಇದರಲ್ಲಿ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಏನಿದೆ? ಗಂಧದ ಮರಗಳು ಬೆಳೆಯುವುದೇ ಬೇರೆಯವರ ತಾಪವನ್ನು ಶಮನಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಹೊರತು ಅವುಗಳ ಮೈಯನ್ನು ತಂಪಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಲ್ಲವಷ್ಟೆ!’</p>.<p>ಪರೋಪಕಾರದ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಈ ಸುಭಾಷಿತ ಸೊಗಸಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಿದೆ.</p>.<p>ಉಪಕಾರಬುದ್ಧಿ ಎಂಬುದು ಸಹಜಸ್ವಭಾವ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಉಪಕಾರ ಎಂದರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದು, ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಕಷ್ಟವನ್ನು ದೂರಮಾಡುವುದು, ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಕೊಡದಿರುವುದು. ಇಂಥ ಗುಣಗಳನ್ನು ಪಡೆದವರನ್ನೇ ಸಜ್ಜನರು ಎಂದು ಕರೆಯುವುದು.</p>.<p>ಸಜ್ಜನರು ಹೀಗೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಯಾವಾಗ? ಸಜ್ಜನರು ಯಾವಾಗ ಬಿಡುವಾಗಿ ಇರುತ್ತಾರೋ ಅಥವಾ ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಸಂತೋಷವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೋ ಆಗ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ; ಅವರು ಬೇರೊಬ್ಬರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡಲು ಸದಾ ಸಿದ್ಧರಿರುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ಸುಭಾಷಿತ ಇನ್ನೊಂದು ಸಂಗತಿಯನ್ನೂ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ. ಸಜ್ಜನರು ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದಾದರೂ ಏಕೆ? ‘ಇಂದು ನಾನು ಅವನಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ನಾಳೆ ಅವನು ನನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು’ – ಈ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ; ಉಪಕಾರಬುದ್ಧಿ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸಹಜಗುಣವೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಹೇಳಲು ಅದು ಒಂದು ಸೊಗಸಾದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಶ್ರೀಗಂಧದ ಕೊರಡನ್ನು ತೇದು ಅದರ ಲೇಪನವನ್ನು ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಶರೀರದ ತಾಪವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶ್ರೀಗಂಧದ ಪ್ರಯೋಜನವೇ ಇದು. ಇದು ಶ್ರೀಗಂಧದ ಮರಕ್ಕೂ ಗೊತ್ತು – ತನ್ನನ್ನು ತೇಯ್ದು ತನ್ನ ಜೀವರಸವನ್ನು ಮೈಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವವರು ಇತರರು, ಅವರ ದೇಹದ ತಾಪವನ್ನು ಶಮನಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಂದು. ಆದರೂ ಶ್ರೀಗಂಧದ ಸಸಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ಮರವಾಗುತ್ತದೆ; ಕೊಡಲಿಗೆ ದೇಹವನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ; ಮೈಯನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟು ಬೇರೊಬ್ಬರ ಸಂಕಟವನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಅದೂ ಪರಿಮಳದ ಜೊತೆಗೆ.</p>.<p>ಸಜ್ಜನರೂ ಹೀಗೆಯೇ – ತಮಗಾಗಿರುವ, ಆಗಬಹುದಾದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಬೇರೊಬ್ಬರ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ, ಸಮಾಜದ ಏಳಿಗೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸದಾ ಸಿದ್ಧರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>