ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀವ್ರತ, ಲೋಕಜನನಿಯ ಆರಾಧನೆ

ಜಗಜ್ಜನನಿಯಾದ ಮಹಾಶಕ್ತಿಯ ಆರಾಧನೆಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ವ್ರತವೇ ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀವ್ರತ. ಕುಟುಂಬದ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಆಚರಿಸುವ ಈ ವ್ರತ ನಮಗೆ ಸಂಭ್ರಮದ ಹಬ್ಬವೂ ಹೌದು. ಈ ವರ್ಷ ಇದನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ, ಆದರೆ ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಲೋಕಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ಆಚರಿಸೋಣ.

. *

. ಜಗತ್ತಿನ ಆದಿದಂಪತಿ ಪಾರ್ವತೀ–ಪರಮೇಶ್ವರರು. ಅವರ ದಾಂಪ ತ್ಯವೇ ನಮಗೆ ಆದರ್ಶ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವೂ ನಮಗೆ ದೊಡ್ಡ ಆದರ್ಶ. ಒಂದು ಕುಟುಂಬವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಅನ್ಯೋನ್ಯವಾಗಿ ರಬೇಕೆಂಬುಕ್ಕೆ ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯಾಗಿರುವುದೇ ಶಿವನ ಸಂಸಾರ. ಮನೆಯ ಯಜಮಾನ ಶಿವ, ಒಡತಿ ಪಾರ್ವತಿ, ಮಕ್ಕಳು ಗಣೇಶ–ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ; ಇರುವುದು ನಾಲ್ಕು ಮಂದಿಯಾದರೂ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರಲ್ಲೂ ಹಲವು ವಿಶಿಷ್ಟತೆಗಳು; ಜೊತೆಗೆ ಅಷ್ಟೇ ವೈರುದ್ಧ್ಯ ಗಳು! ಹೀಗಿದ್ದರೂ ಅದು ಅತ್ಯಂತ ಸೌಹಾರ್ದದ ಕುಟುಂಬ; ನೆಮ್ಮದಿಯ ಕುಟುಂಬ; ಆದರ್ಶ ಕುಟುಂಬ.

. ಸಂಸಾರವನ್ನು ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಮನೆಯ ಒಡ ತಿಯ ಭೂಮಿಕೆ ತುಂಬ ದೊಡ್ಡದು. ಈ ಮಾತು ಶಿವನ ಸಂಸಾರಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆಯೆನ್ನಿ! ಅವಳು ಶಿವ ಸಂಸಾರದ ಶಕ್ತಿ; ಅವಳ ಮತ್ತು ಶಿವನ ತಾದಾತ್ಮ್ಯ ಎಷ್ಟೆಂದರೆ ಬೆಳದಿಂಗಳು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ ಸಂಬಂಧದಂತೆ, ಮಾತು ಮತ್ತು ಅರ್ಥಗಳಂತೆ – ಒಂದು ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಕ್ಷಣವಾದರೂ ಇರಲಾರದಂಥ ಏಕತೆ. ತಾಯಿಯಾಗಿಯೂ ಅವಳ ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಅಪೂರ್ವ. ಅವಳ ಕರುಣೆ–ವಾತ್ಸಲ್ಯಗಳು ಎಷ್ಟು ವಿಶಾಲವಾದುದುಎಂದರೆ ಇಡಿಯ ಲೋಕಕ್ಕೇ ತಾಯಿಯಾಗುವಷ್ಟು; ಅನ್ನಪೂರ್ಣೆಯಾಗುವಷ್ಟು. ಇಂಥ ಲೋಕಜನನಿಯ ಆರಾಧನೆಗೆ ಒದಗಿರುವ ಹಲವು ವ್ರತಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಮುಖ್ಯವಾದುದು ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀವ್ರತ.

. ಗೌರೀ – ಇದು ಪಾರ್ವತಿಯ ಹಲವು ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಗೌರೀ ಎಂದರೆ ಬಿಳಿಯ ಬಣ್ಣ; ಬಂಗಾರದ ಬಣ್ಣ; ಸಂಪಿಗೆಯ ಬಣ್ಣ. ಜಗಜ್ಜನನಿಯಾದ ಪಾರ್ವತಿಯು ಸಂಹಾರಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣವರ್ಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ‘ಕಾಳಿ’ಯಾಗುತ್ತಾಳೆ; ಸೌಭಾಗ್ಯಸಂಪತ್ತನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸುವಾಗ ‘ಗೌರಿ‘ಯಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಅವಳ ಸೌಮ್ಯರೂಪ, ಸುಂದರರೂಪ; ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಒಲಿಯಬಲ್ಲ ರೂಪ. ಹೀಗಾಗಿ ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀವ್ರತಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆ.

. ಗೌರೀಹಬ್ಬದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಗಣೇಶನ ಹಬ್ಬ ಬರುವುದೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾದುದು. ಪಾರ್ವತಿಯು ತನ್ನ ಮಗನಾದ ಗಣೇಶನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ನಮ್ಮ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಬರುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಒಂದು ವಿಧದಲ್ಲಿ ಜಗನ್ಮಾತೆ ಮಗನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತವರಿಗೆ ಬಂದುಹೋಗುವಂತೆ; ಅವಳಿಗೆ ಈ ಜಗತ್ತೇ ಮನೆಯಲ್ಲವೆ? ಪಂಚಭೂತಾತ್ಮಕವಾದ ಪ್ರಕೃತಿಯೇ ಅವಳಲ್ಲವೆ? ಹೀಗಾಗಿ ಅವಳ ಆರಾಧನೆ ಎಂದರೆ ಅದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಶಕ್ತಿಗೂ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೂ ಸಲ್ಲುವ ಪೂಜೆಯೇ ಹೌದು.

. ವ್ರತದ ಆಚರಣೆ ಹೇಗೆ? ಭಾದ್ರಪದ ಮಾಸ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷದ ತದಿಗೆಯಂದು ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀ ವ್ರತವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೋಹದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಪುತ್ಥಳಿಯಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಕಳಶದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬೇಕು. ಅರಿಸಿಣದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಬಿಂಬಕ್ಕೆ ಪೂಜಿಸುವುದು ಶ್ರೇಷ್ಠ. ಮಣ್ಣಿನ ಮೂರ್ತಿರೂಪದಲ್ಲೂ ಅರ್ಚಿಸಬಹುದು. ಗೌರೀ–ಗಣೇಶ – ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಪೂಜಿಸಿ, ಬಳಿಕ ಗೊತ್ತಾದ ಶುಭದಿನದಂದು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಇರುವುದರಿಂದ ಅರಿಸಿಣ ಅಥವಾ ಮಣ್ಣಿನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದೇ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಲಿತ.

. ಈ ವ್ರತವನ್ನು ಗಂಡಸರೂ ಆಚರಿಸಬಹುದಾದರೂ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳೇ ಆಚರಿಸುವುದು ಹೆಚ್ಚು ರೂಢಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಕುಟುಂಬದ ಕ್ಷೇಮಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಕಲ್ಪಪೂರ್ವಕ ವ್ರತವನ್ನು ಆರಂಭಿಸುವುದು ರೂಢಿ. ಪೀಠದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ ದೇವಿಯ ಸ್ವರೂಪಕ್ಕೆ ಷೋಡಶೋಪಚಾರ ವಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಜಗನ್ಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಬೇಕು. ಕೆಲವರು ಮಂತ್ರಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಪೂಜಿಸುವುದುಂಟು; ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಹಾಡುಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಪೂಜಿಸುವುದುಂಟು. ಭಕ್ತಿ–ಶ್ರದ್ಧೆಗಳೇ ವ್ರತಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದುದರಿಂದ ಅವರವರ ಕುಲಾಚಾರ–ದೇಶಾಚಾರಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ವ್ರತವನ್ನು ಆಚರಿಸಬೇಕು.

. ಹಾಡುಗಳಿಂದಲೂ ಅಷ್ಟೋತ್ತರಶತನಾಮವಾಳಿಯಿಂದಲೂ ಗೌರಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ಧೂಪ ದೀಪ ನೈವೇದ್ಯ ತಾಂಬೂಲ ಫಲ ದಕ್ಷಿಣೆ ನೀರಾಜನಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಬೇಕು. ಬಳಿಕ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣ ನಮಸ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ, ಇಷ್ಟಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಬೇಕು. ಸೌಭಾಗ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಮರದ ಬಾಗಿನವನ್ನು ಸ್ತ್ರೀಯರು ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

. ಹದಿನಾರು ಗಂಟುಗಳುಳ್ಳ ದಾರವನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಧರಿಸುವುದು ಪೂಜೆಯ ಮುಖ್ಯವಾದ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲೊಂದು.

. ದೋರಬಂಧನ ಹದಿನಾರು ಗಂಟುಗಳ ಪವಿತ್ರ ದಾರದ ಒಂದೊಂದು ಗಂಟಿಗೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಈ ನಾಮಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುತ್ತ ಪೂಜಿಸಬೇಕು: ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀ, ಮಹಾಗೌರೀ, ಕಾತ್ಯಾಯಿನೀ, ಕೌಮಾರೀ, ಭದ್ರಾ, ವಿಷ್ಣುಸೋದರೀ, ಮಂಗಳದೇವತಾ, ರಾಕೇಂದುವದನಾ, ಚಂದ್ರಶೇಖರಪ್ರಿಯಾ, ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಪತ್ನೀ, ದಾಕ್ಷಾಯಿಣೀ, ಕೃಷ್ಣವೇಣೀ, ಭವಾನೀ, ಲೋಲೇಕ್ಷಣಾ, ಮೇನಕಾತ್ಮಜಾ, ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀ.

. ಕೈಗೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸ್ತೋತ್ರ:

. ಷೋಡಶಗ್ರಂಥಿಸಹಿತಂ ಗುಣೈಃ ಷೋಡಶಸಂಯುತಮ್| ಧಾರಯಾಮಿ ಮಹಾದೇವಿ ಸೂತ್ರಾಂತೇ ಸರ್ವಮಂಗಳೇ|| ಭಕ್ತಪ್ರಿಯೇ ಮಹಾದೇವಿ ಸರ್ವೈಶ್ವರ್ಯಪ್ರದಾಯಿನಿ| ಸೂತ್ರಂ ತೇ ಧಾರಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಮಾಭೀಷ್ಟಂ ಸದಾ ಕುರು||

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ಸ್ವರ್ಣಗೌರೀವ್ರತ, ಲೋಕಜನನಿಯ ಆರಾಧನೆ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಗುರುವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 21 2024

ಚುರುಮುರಿ: ದುಡ್ಡಿನ ದಾರಿ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ: ಈ ರಾಶಿಯವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಕೆಡುಕು ಬಯಸದಿರಿ

ಅದಾನಿಯನ್ನು ಈಗಲೇ ಬಂಧಿಸಿ, ಸೆಬಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ತನಿಖೆಗೊಳಪಡಿಸಿ: ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ

ಬೆಂಗಳೂರು ಮೊದಲ ಟೆಸ್ಟ್‌ಗೆ ಚಿನ್ನದ ಹೊಳಪು

Aus Vs IND Test: 24ರಂದು ಪರ್ತ್ ತಲುಪಲಿರುವ ರೋಹಿತ್ ಶರ್ಮಾ

ಚೀನಾ ಮಾಸ್ಟರ್ಸ್‌ ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್: ಲಕ್ಷ್ಯ ಸೇನ್‌ ಕ್ವಾರ್ಟರ್‌ಗೆ

ಬಾಬಾ ಕೀ ಜೈ ಹೋ... ಮಾಂಜ್ರೇಕರ್‌ಗೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಶಮಿ ಮಾತಿನ ‘ತಿವಿತ’

ಒಳನೋಟ | ಪೈರಸಿ ಅಪಾರ, ದೂರು ವಿರಳ

ಒಳನೋಟ: ದಾಂಪತ್ಯ ಸಾಂಗತ್ಯಗಳ ಸುತ್ತ

ಒಳನೋಟ | ಹೆಜ್ಜೆ ಹೆಜ್ಜೆಗೂ ಎಸ್‌ಐಟಿ ತನಿಖೆ

ಒಳನೋಟ | ‘ಅಕ್ರಮ ವಲಸೆ’: ನೆಲೆ ವಿಸ್ತಾರ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಗುರುವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 21 2024

ಚುರುಮುರಿ: ದುಡ್ಡಿನ ದಾರಿ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ: ಈ ರಾಶಿಯವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಕೆಡುಕು ಬಯಸದಿರಿ

ಅದಾನಿಯನ್ನು ಈಗಲೇ ಬಂಧಿಸಿ, ಸೆಬಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ತನಿಖೆಗೊಳಪಡಿಸಿ: ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ