ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ‘ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ’ ಜಡತೆ!

ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷದಂತಿರುವ ಜಾತ್ಯತೀತ ಜನತಾದಳ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯ ಹೆಚ್ಚು ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಕಾರಣಗಳಿವೆ: ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಪಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಸೇರದಿರುವ, ಆದರೆ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯಿರುವ ಅನೇಕರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಬಿಜೆಪಿಯ ಏಳುಬೀಳುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ; ಹೀಗಾಗಿ, ತಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಅಧಿಕಾರ ಹಿಡಿಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರದ ಜನತಾದಳವನ್ನು ಇಂಥವರು ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನತಾದಳದ ದುಡುಕಿನಿಂದ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಿಜೆಪಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂತು ಎಂದು ನಂಬಿರುವ ಕೆಲವು ಪ್ರಗತಿಪರ ಲೇಖಕರು ‘ಜನತಾದಳ ಮುಳುಗಿ ಹೋದರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು’ ಎಂದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹಾಗೂ ಬಿಜೆಪಿಯವರಂತೆಯೇ ಮಾತಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಈ ಲೇಖಕರ ಪ್ರಕಾರ, ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಎರಡೇ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಾಕು. ಇವರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ಬಿಜೆಪಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜನತಾದಳವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಿರುವುದರಲ್ಲಿ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಕೊರತೆ ಇರುವಂತಿದೆ. ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಎರಡೇ ಪಕ್ಷಗಳಿರುವುದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ ಎಂಬ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನೂ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹಾಗೂ ಬಿಜೆಪಿ ಮಾತ್ರ ಇರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ವಾಸ್ತವವನ್ನೂ ಇವರಲ್ಲನೇಕರು ಮರೆತಂತಿದೆ.

ಈ ಬಗೆಯ ನೋಟಗಳ ನಡುವೆ ನಿಂತು, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಷ್ಟೇ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜನತಾದಳದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕೊಂಚ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠವಾಗಿ ಗಮನಿಸುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. ಅಧಿಕಾರ ರಾಜಕಾರಣದ ಹಾವು ಏಣಿ ಆಟದಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ಸೊರಗಿದಂತೆ ಕಾಣುವ ಪಕ್ಷಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುವುದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಆರೋಗ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕೂಡ ಮುಖ್ಯ. ಹಿಂದೆ ಎರಡು ಮೂರು ಸಲ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸಿ, ಮುಂದೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹಾಗೂ ಬಿಜೆಪಿಗಳೆರಡರ ಜೊತೆಯೂ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರ ನಡೆಸಿದ ಜನತಾದಳ ಕಳೆದ ಐದಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿಲ್ಲ. ‘ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರದ ಹಲವು ಹಗರಣಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ಬಯಲಿಗೆಳೆಯಿತು; ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರನ್ನು ಕೆಳಗಿಳಿಸಲು ಹಾಗೂ ಬಿಜೆಪಿ ಸೋಲಲು ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ದಾಖಲೆಸಮೇತ ಹೊರಗೆಳೆದ ಹಗರಣಗಳೇ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ; ಆದರೆ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತವಿರೋಧಿ ಅಲೆಯ ಫಲವೆಲ್ಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗೆ ಹೋಯಿತು’ ಎಂದು ನಂಬುವ ಜನತಾ ದಳದ ನಾಯಕರು ಆ ವಿಷಾದ ಯೋಗದಿಂದ ಇನ್ನೂ ಹೊರಬಂದಿಲ್ಲ! ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಕಳೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಅತಂತ್ರ ವಿಧಾನಸಭೆ ನಿರ್ಮಾಣವಾದರೆ ಜನತಾದಳ ಮತ್ತೆ ಬಿಜೆಪಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಹೋಗಬಹುದೆಂಬ ಆತಂಕದಿಂದ ಕೂಡ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು ಹಾಗೂ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನತ್ತ ಹೆಚ್ಚು ವಾಲಿದ್ದು ನಿಜ. ಆಡಳಿತವಿರೋಧಿ ಅಲೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನವರ ನಾಯಕತ್ವ ಹಾಗೂ ಪರಮೇಶ್ವರ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ಎರಡೂ ಸೇರಿ ಉಂಟಾದ ಹೊಸ ಜಾತಿ ಸಮೀಕರಣ ಕೂಡ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗೆ ನೆರವಾಯಿತು. ಅದೆಲ್ಲ ಈಗ ಇತಿಹಾಸ.

ಆದರೂ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ಬಿಜೆಪಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸೀಟುಗಳನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದ ಮತಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯಿತು ಎಂಬುದು ಜನತಾದಳಕ್ಕೆ ಇವತ್ತು ಮರೆತುಹೋದಂತಿದೆ. ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದುಕೊಂಡು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದೆಂಬ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಕೂಡ ಜನತಾದಳಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಂತಿದೆ. ಅದರ ಕಣ್ಣೆಲ್ಲ ಮುಂದೆ ತನಗೆ ಅಧಿಕಾರ ದೊರೆಯುತ್ತದೆಯೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಮೇಲಷ್ಟೆ ನೆಟ್ಟಂತಿದೆ. ಇನ್ನು ಮುಂದಿನ ಮೂರೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೂ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಿಲ್ಲ; ಅತ್ತ ಬಿಜೆಪಿಯವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ; ಇವರಿಬ್ಬರ ನಡುವೆ ತನ್ನ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಜನತಾದಳಕ್ಕೆ ಎದುರಾಗಿದೆ. ಅದರ ಜೊತೆಗೆ, ಜನತಾದಳದಲ್ಲಿರುವ ಹಲವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನವರು ತಮ್ಮ ಜನತಾದಳದ ಹಳೆಯ ಸಂಗಾತಿಯೆಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಿಲ್ಲ; ಜನತಾದಳದ ಕೆಲವು ಶಾಸಕರು ವಿರೋಧಪಕ್ಷದ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಿಕೊಳ್ಳಲು ಇನ್ನೂ ಹೆಣಗುತ್ತಿದ್ದಂತಿದೆ. ಸದನದಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ ವೈ.ಎಸ್.ವಿ. ದತ್ತ, ಕೆ.ಎಂ. ಶಿವಲಿಂಗೇಗೌಡರಂಥ ಕೆಲವೇ ನಾಯಕರಿಗಷ್ಟೇ ಇದೆ. ಹೊಸ ನಾಯಕರು ತಯಾರಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇಕ್ಬಾಲ್ ಅನ್ಸಾರಿ, ಹೊರಟ್ಟಿ ಅವರಂಥ ಹಿರಿಯರಾಗಲೇ ರಾಗ ಎಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ರಾಗಗಳನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಜನತಾದಳದಲ್ಲಿದ್ದಂ-ತಿಲ್ಲ. ಮುಳುಗುವ ಹಡಗಿನಿಂದ ಇಲಿಗಳು ಓಡುವಂತೆ ಕೆಲವು ಶಾಸಕರು ಜನತಾದಳದಿಂದ ಓಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿರುವಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಮೂರೂವರೆ ವರ್ಷ ಇವರನ್ನು ಹೇಗೆ ‘ಸಾಕಬೇಕು’ ಎಂಬ ‘ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್’ ಸಮಸ್ಯೆಯೂ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರಿಗಿದೆ! ಪಕ್ಷ ಅಧಿಕಾರವಿಲ್ಲದಿರುವಾಗ ಹಾಗೂ ಚುನಾವಣೆ ದೂರವಿರುವಾಗ ಯಾವ ಬಗೆಯ ರಾಜಕಾರಣ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಜನತಾದಳಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಐಡಿಯಾಗಳ ಕೊರತೆಯೂ ಇರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೀಗೇ ಮುಂದುವರಿದರೆ ಮುಂದೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಜನತಾದಳವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತಿದ್ದಂತಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಜನತಾದಳ ಆಳದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ನಿಜವಾದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತಿದೆ. ಆದರೆ ಈ ಅನುಭವವನ್ನು ಕೂಡ ಜನತಾದಳ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಎದುರಿಸಿ ಗೆದ್ದಿದೆಯೆಂಬುದನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಗದು.

. ಇದೀಗ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಜನತಾದಳದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿರುವ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯವರ ನಾಯಕತ್ವ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಬದಲಾದ ರಾಜಕೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯವರ ಜೊತೆಜೊತೆಗೇ ಅನೇಕ ನಾಯಕರನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಕುರಿತು ಜನತಾದಳ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೆ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಯವರನ್ನೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ ಮೇಲೆ ದೇವೇಗೌಡರು ‘ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿಯವರಿಗೆ ಮಗ ಇದ್ದಿದ್ದರೂ ಇದೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು’ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿ ಕೊಂಡರು. ಒಂದು ಕಾಲಕ್ಕೆ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ದೇವೇಗೌಡರಿಗೆ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಮತದಾರರು ಈ ಬಗೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ ಅಸಹ್ಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿರಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅತ್ತ ಇನ್ನೂ ರಾಹುಲ್–-ಪ್ರಿಯಾಂಕಾರನ್ನೇ ನಂಬಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಕೂಡ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಬಹುತೇಕ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಇದೇ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಿದೆ. ತಮ್ಮ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವಂತೆ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವವರ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಿಟ್ಟು ನಮ್ಮ ನಾಯಕರಿಗೆ ಅರಿವಾದಂತಿಲ್ಲ.

. ಇದೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆ, ಜನತಾದಳದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಉತ್ಸಾಹದ ನಡೆಯೊಂದನ್ನು ನೋಡೋಣ. ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷಗಳ ಒಕ್ಕೂಟ ರೂಪಿಸಲು ದೇವೇಗೌಡರೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈಚೆಗೆ ಬಿಹಾರದ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿತೀಶ್ಕುಮಾರ್ ಅವರ ಸಂಯುಕ್ತ ಜನತಾದಳ, ಲಾಲುಪ್ರಸಾದರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜನತಾದಳ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದ ಮೇಲೆ ಈ ಬಗೆಯ ಪ್ರಯತ್ನದ ಅಗತ್ಯ ಮತ್ತು ಅನಿವಾರ್ಯವನ್ನು ಕೆಲವು ಪಕ್ಷಗಳು ಮನಗಂಡಿವೆ. ಈಗ ಜಾರ್ಖಂಡ್ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ಎದುರಿಸಲು ಈ ಮೂರೂ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತೆ ಒಂದಾಗಿವೆ; ಮುಂದೆ ಬರುವ ಬಿಹಾರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲೂ ಈ ಒಕ್ಕೂಟ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು. ನಿತೀಶ್ ಹಾಗೂ ಲಾಲುಪ್ರಸಾದ್ ತಂತಮ್ಮ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲು ಕೂಡ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಮೋದಿ ಮಂಪರಿನಲ್ಲಿರುವ ಇವತ್ತಿನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ರಾಜಕೀಯ ಧ್ರುವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಎಡೆ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಸಣ್ಣ ಸೂಚನೆಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಜನತಾಪರಿವಾರದ ವಿಲೀನದಿಂದ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ತಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಬಗೆಯ ಪರಿಣಾಮ ಆಗದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ಒಕ್ಕೂಟ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟಿಷ್ಟು ಉಳಿದಿರುವ ಸಂಯುಕ್ತ ಜನತಾದಳ, ಜಾತ್ಯತೀತ ಜನತಾದಳದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನವಾಗಬಹುದೇ? ಅದರಿಂದ ಜಾತ್ಯತೀತ ಜನತಾದಳಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಬಲ್ಲದು? ಆಗ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ಜೊತೆ ಅದರ ಸಂಬಂಧ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ? ಇವು ಜನತಾದಳದ ಎದುರಿಗಿರುವ ನಿಜವಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು.

ಇದೆಲ್ಲದರ ಆಚೆಗೆ ನಿಂತು ನೋಡಿದರೆ, ಜನತಾಪರಿವಾರ ಹಾಗೂ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಒಟ್ಟಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಕಳೆದ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ವಿಕಾಸಗೊಂಡ ವಿಶಿಷ್ಟ ಬಗೆಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದ ಮುಂದುವರಿಕೆಯಂತೆಯೂ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಹಲವು ಪಕ್ಷಗಳು ಸೇರಿ ಅಧಿಕಾರ ಹಿಡಿದ ಆ ಎರಡು ದಶಕಗಳು ಏಕಪಕ್ಷ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಕೊನೆ ಹಾಡಿದ್ದನ್ನು ಹಾಗೂ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬುವ ‘ಪಕ್ಷಸರ್ವಾಧಿಕಾರ’ವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲೆತ್ನಿಸಿದ್ದನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು.

ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಬಹುಮತದ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮೆಲ್ಲಗೆ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಬಹುಮತದ ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ಹೊಸಕಿ ಹಾಕುತ್ತವೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಬಂಡವಾಳವಾದಿಗಳು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಪರವಾದ ವಾದಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಹಣ ಹಾಗೂ ಬಾಡಿಗೆ ಚಿಂತಕರನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಗೆಬಗೆಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಗಟ್ಟಿಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯ ಇಡೀ ಭಾರತಕ್ಕಿದೆ ಹಾಗೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೂ ಇದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿದ್ದಷ್ಟೂ ಒಳ್ಳೆಯದು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಗಳು, ಬಿ.ಎಸ್.ಪಿ., ಜೆ.ಡಿ.ಯು., ಸರ್ವೋದಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಮುಂತಾದ ಪಕ್ಷಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಸಡ್ಡೆ ತೋರುವ ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಹಾಗೂ ಲೇಖಕರು ಚುನಾವಣಾ ರಾಜಕಾರಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತಿರುವಂತಿದೆ. ಅದೇ ವೇಳೆಗೆ, ಈ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳೂ ಚುನಾವಣೆಯೇ ಅಂತಿಮ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದು ತಮ್ಮ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಬಗೆಗಿನ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡಂತಿವೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಪ್ರಚಾರ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆ ಬಗೆಯ ಪ್ರಚಾರ ಸಿಕ್ಕದಿರುವ ಪಕ್ಷಗಳ ಸ್ಥೈರ್ಯ ಕೊಂಚ ಉಡುಗುವುದು ನಿಜ. ಆದರೆ ಪ್ರಚಾರದ ಅಬ್ಬರ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತಂದುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಮೊನ್ನಿನ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಚುನಾವಣೆಯೂ ತೋರಿಸಿದೆ. ತಮಗೆ ಬೇಕಾದವರನ್ನು ಮಿಂಚಿಸುವ, ಉಳಿದವರನ್ನು ಮುಳುಗಿಸುವ ‘ಮಾಧ್ಯಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ’ಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲಾಗದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಜನರನ್ನು ತಲುಪುವ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾನ್ಶಿರಾಮ್ ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಹುಜನ ಸಮಾಜಪಕ್ಷ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ನಂಬಿಕೊಳ್ಳಲೇ ಇಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ತನ್ನ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೂಲಕ ಜನಸಂಪರ್ಕವನ್ನೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ನೆಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಕೆಲಕಾಲ ಯಶಸ್ವಿಯೂ ಆಯಿತು. ಆದರೂ ಒಂದು ಕಾಲಕ್ಕೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಮಾರ್ಗಗಳು ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೈ ಕೊಟ್ಟಾಗ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

. ಆದರೆ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಂತೆ ಅಡ್ಡಾಡುವ ಅನೇಕ ಪಕ್ಷಗಳ ನಾಯಕರಿಗೆ ಜನರ ನಿಜವಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬ ತುಡಿತ ಹಾಗೂ ಒಲವು ಕಡಿಮೆಯಾಗತೊಡಗಿದೆ. 5 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಕಾರ್ಡ್ ಝಳಪಿಸುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ಮತದಾರರು ಹೇಗೆ ನಂಬುತ್ತಾರೆ? ಅಥವಾ ಯಾಕೆ ನಂಬಬೇಕು? ಈ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಕೂಗಾಡಿ ಮತ್ತೊಂದು ಅಧಿವೇಶನದ ತನಕ ಮೌನವಾಗುವ, ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಕೂತಿರುವುದರಿಂದ ಮುಂದಿನ 5 ವರ್ಷ ಕಾಲ ವಿರೋಧಿಸುವುದು ಬಿಟ್ಟರೆ ತಮಗೆ ಬೇರೇನೂ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ಹೊರತು ಅವು ತಮ್ಮ ‘ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಜಡತೆ’ಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಾರವು!

ಕೊನೆ ಟಿಪ್ಪಣಿ : ನಾನು ‘ವಿರೋಧ’ ಪಕ್ಷ ಅಲ್ಲ ಸ್ವಾಮಿ! ರೈತನಾಯಕ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿಯವರು ಶಾಸಕರಾಗಿದ್ದಾಗ ಒಂದು ದಿನ ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷರು ಅವರನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ‘ಈಗ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದವರು ಮಾತಾಡಬೇಕು’ ಎಂದರು. ಆಗ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿಯವರು ‘ನಾನು ‘ವಿರೋಧ’ ಪಕ್ಷದವನಲ್ಲ ಸ್ವಾಮೀ! ಇಡೀ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪರವಾಗಿ ಮಾತಾಡತಕ್ಕಂಥವನು!’ ಎಂದರು. ಈ ಮಾತಿನ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ‘ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷ’ದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಶಾಸಕರು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. ರೈತಸಂಘದ ಇಬ್ಬರು ಶಾಸಕರು ಇದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ನಂಜುಂಡ ಸ್ವಾಮಿಯವರು ಸದನದಾಚೆಗೆ ರೈತಸಂಘಟನೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಶಾಸಕತ್ವದ ಅವಧಿ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹುರುಪಿನಿಂದ ಚಳವಳಿಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಶಾಂತವೇರಿ ಗೋಪಾಲಗೌಡರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯಾರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆಂಬುದು ಈ ಕಾಲದ ಜನರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಶಾಂತವೇರಿ ಗೋಪಾಲಗೌಡರು ಇನ್ನೂ ನಮ್ಮ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿರುವುದು ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ. ಇವೆಲ್ಲ ನಮ್ಮ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಬಹುದೆ?

ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ತಿಳಿಸಿ: editpagefeedback@prajavani.co.in

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ‘ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ’ ಜಡತೆ!

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಗುರುವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 21 2024

ಚುರುಮುರಿ: ದುಡ್ಡಿನ ದಾರಿ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ: ಈ ರಾಶಿಯವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಕೆಡುಕು ಬಯಸದಿರಿ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಬುಧವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 20 2024

ಬಾಬಾ ಕೀ ಜೈ ಹೋ... ಮಾಂಜ್ರೇಕರ್‌ಗೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಶಮಿ ಮಾತಿನ ‘ತಿವಿತ’

IND vs AUS | ಮೊದಲ ಟೆಸ್ಟ್‌ಗೆ ಆಡುವ 11ರ ಬಳಗ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ: ಬೂಮ್ರಾ

ಕಲಬುರಗಿ | ಪುರುಷರ ಐಟಿಎಫ್‌ ಟೆನಿಸ್‌: ಸೋತರೂ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಮನಗೆದ್ದ ಪ್ರಣವ್‌

ಪ್ರೊ ಕಬಡ್ಡಿ: ಗುಜರಾತ್‌– ಡೆಲ್ಲಿ ಪಂದ್ಯ ರೋಚಕ ಟೈ

ಒಳನೋಟ | ಪೈರಸಿ ಅಪಾರ, ದೂರು ವಿರಳ

ಒಳನೋಟ: ದಾಂಪತ್ಯ ಸಾಂಗತ್ಯಗಳ ಸುತ್ತ

ಒಳನೋಟ | ಹೆಜ್ಜೆ ಹೆಜ್ಜೆಗೂ ಎಸ್‌ಐಟಿ ತನಿಖೆ

ಒಳನೋಟ | ‘ಅಕ್ರಮ ವಲಸೆ’: ನೆಲೆ ವಿಸ್ತಾರ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಗುರುವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 21 2024

ಚುರುಮುರಿ: ದುಡ್ಡಿನ ದಾರಿ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ: ಈ ರಾಶಿಯವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಕೆಡುಕು ಬಯಸದಿರಿ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಬುಧವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 20 2024