ಕುವೆಂಪು ಪದ–ಪ್ರೇತವೃಕ್ಷ

ಅಚಿನ್ನಿದ್ರೆ

ಅಚಿನ್ನಿದ್ರೆ (ನಾ). ಜಡತೆ ತುಂಬಿದ ನಿದ್ದೆ; ಎಚ್ಚರಗೊಳಿಸಲಾಗದ ನಿದ್ದೆ.

(ಸಂ. ಅಚಿತ್ + ನಿದ್ರಾ)

. ಗುರು ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರರೊಡನೆ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ರಾಮ ಲಕ್ಷ್ಮಣರು ಸಾಗುವಾಗ ಗೌತಮ ಮಹಾಮುನಿಯ ಶಾಪದಿಂದ ಅಹಲ್ಯೆ ಬಂಡೆಯಾಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಅವಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಹೀಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಕನಿಕರದ

. ಕಣ್ಗೆ ಬಾಹಿರೆಯಾಗಿ, ಜಗದ ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ

ವಿಸ್ಮೃತಿಗೆ ತುತ್ತಾಗಿ, ವಜ್ರಮೌನದ ಅಚಿನ್

ನಿದ್ರೆಯಿಂದೆಳ್ಚರುವ ಬಯಕೆಯಿಂದೊರಗಿರ್ದ

ಸುಕ್ಷೇತ್ರಮಂ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದುದೆ ತಡಂ, ಮರುಗಿ

ಕರಗಿದುದು ರಾಮಾತ್ಮವನಿಮಿತ್ತ ಶೋಕದಿಂ

. ಅಹಲ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಚೈತನ್ಯ ಮರೆಯಾಗಿದೆ. ಅವಳು ಜಡತ್ವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಅದು ಅಚಿನಿದ್ರೆ. ಆ ಸುಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ರಾಮನ ಆತ್ಮ ಮರುಗಿ ಕರಗಿತು.

. ಇದೇ ಪದವನ್ನು ಅವರು ‘ಅಗ್ನಿಹಂಸ’ ಕವನ ಸಂಕಲನದ ‘ಋತ ಚಿನ್ಮಯೀ ಜಗನ್ಮಾತೆಗೆ’ ಕವನದಲ್ಲಿ ಆ ಜಗನ್ಮಾತೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವಾಗ ಹೀಗೆ ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ:

. ಎಲ್ಲವನು ಮಾಡಿ ಎಲ್ಲರೊಳಗೂಡಿ ನೀನೆಯೆಲ್ಲವಾದೆ

ಜ್ಯೋತಿಯಾದರೂ ತಮೋಲೀಲೆಯಲಿ ಜಡದ ಮದ್ರೆಯಾದೆ.

ಎನಿತು ಕರೆದರೂ ಓಕೊಳ್ಳದಿರುವೆ ಅಚಿನ್ನಿದ್ರೆಯಾದೆ;

ಬೆಳಗಿ ನನ್ನಾತ್ಮಕಿಳಿದು ಬಾ, ತಾಯಿ, ನೀನೆ ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧೆ.

. ಕುರಂಗತನು

ಕುರಂಗತನು (ಗು). ಜಿಂಕೆಯ ಶರೀರವನ್ನು ತಾಳಿದ; ಜಿಂಕೆಯಂತೆ ವೇಷವನ್ನು ಹೊಂದಿದ

ಮಾರೀಚನು ಕಾಮರೂಪದಿಂದ ಜಿಂಕೆಯ ಶರೀರವನ್ನು ಹೊಂದಿ ಸೀತೆಯ ಮುಂದೆ ಸುಳಿದಾಡಿದನು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವಾಗ ಕುವೆಂಪು ‘ಕುರಂಗತನು’ ಪದ ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.

. ಕೊಂಕಿಸುತೆ

ಕೊರಳ ಬಿಂಕವನಕ್ಷಿಯಕ್ಷಿಣಿಯ ಬೇಟದಿಂ

ಬನಮೆಲ್ಲಮಂ ಗೋರಿಗೊಳ್ಳುತೆ ಕುರಂಗತನು

ಮಾರೀಚನಭಿನಯಿಸಿದನು ತನ್ನ ಪಾತ್ರಮಂ.

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ಕುವೆಂಪು ಪದ–ಪ್ರೇತವೃಕ್ಷ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಗುರುವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 21 2024

ಚುರುಮುರಿ: ದುಡ್ಡಿನ ದಾರಿ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ: ಈ ರಾಶಿಯವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಕೆಡುಕು ಬಯಸದಿರಿ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಬುಧವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 20 2024

Aus Vs IND Test: 24ರಂದು ಪರ್ತ್ ತಲುಪಲಿರುವ ರೋಹಿತ್ ಶರ್ಮಾ

ಚೀನಾ ಮಾಸ್ಟರ್ಸ್‌ ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್: ಲಕ್ಷ್ಯ ಸೇನ್‌ ಕ್ವಾರ್ಟರ್‌ಗೆ

ಬಾಬಾ ಕೀ ಜೈ ಹೋ... ಮಾಂಜ್ರೇಕರ್‌ಗೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಶಮಿ ಮಾತಿನ ‘ತಿವಿತ’

IND vs AUS | ಮೊದಲ ಟೆಸ್ಟ್‌ಗೆ ಆಡುವ 11ರ ಬಳಗ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ: ಬೂಮ್ರಾ

ಒಳನೋಟ | ಪೈರಸಿ ಅಪಾರ, ದೂರು ವಿರಳ

ಒಳನೋಟ: ದಾಂಪತ್ಯ ಸಾಂಗತ್ಯಗಳ ಸುತ್ತ

ಒಳನೋಟ | ಹೆಜ್ಜೆ ಹೆಜ್ಜೆಗೂ ಎಸ್‌ಐಟಿ ತನಿಖೆ

ಒಳನೋಟ | ‘ಅಕ್ರಮ ವಲಸೆ’: ನೆಲೆ ವಿಸ್ತಾರ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಗುರುವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 21 2024

ಚುರುಮುರಿ: ದುಡ್ಡಿನ ದಾರಿ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ: ಈ ರಾಶಿಯವರು ಉಪಕಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಕೆಡುಕು ಬಯಸದಿರಿ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಬುಧವಾರ, ನವೆಂಬರ್ 20 2024